Obława Augustowska

Jest tematem wiodącym w pracy klubu. Znajdują się tu informacje o wielorakich działaniach podejmowanych w celu upowszechnienia wiedzy o tej zbrodni, jak i na rzecz odnalezienia dołów śmierci jej ofiar.

Obława Augustowska – podstawowe informacje
oraz:
http://akklub.pl/aktualnosci/o-oblawie-augustowskiej-i-potyczce-nad-jeziorem-brozane-z-15-lipca-1945-r-aktualny-stan-wiedzy/

5 lipca 2023 | Danuta Kaszlej
78. rocznica Obławy Augustowskiej
 
78. rocznica Obławy Augustowskiej to czas, gdy oddamy hołd ofiarom sowieckiej zbrodni na Polakach.  
Zapraszamy serdecznie mieszkańców Augustowa i regionu oraz turystów na wyjątkowe wydarzenie, które już po raz siódmy organizujemy w naszym mieście.
Przybywajcie na VII Publiczne Odczytywanie Nazwisk Ofiar Obławy Augustowskiej pod hasłem „Przywróćmy Im twarze i imiona”.

Masowa zbrodnia ma indywidualne twarze i kryje za sobą osobiste i rodzinne tragedie. Dlatego tak ważne jest, abyśmy nie zapominali o nazwiskach i historiach tych, którzy stali się ofiarami Obławy Augustowskiej. Przed nami 78. rocznica Obławy Augustowskiej.  

Spotykamy się 12 lipca (środa), o godz. 19:00. Miejsce, w którym się zbierzemy, to „Dom Turka” – dawna siedziba NKWD i PUBP – gdzie więziono i katowano polskich patriotów. Tego dnia Instytut Pileckiego odsłoni tam Mur Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Tam właśnie pragniemy „zawołać po imieniu” tych, którzy stracili życie w lipcu 1945 r. w wyniku sowieckiej zbrodni.

Nasz oddolny, augustowski apel pamięci poprzedzi msza św. za ofiary i Ich rodziny w Bazylice NSJ o godz. 18.00. Po niej przemaszerujemy na dziedziniec „Domu Turka” przy ul. 3 Maja 16.

Choć jest to już 78. rocznica Obławy Augustowskiej to wciąż nie wiemy, gdzie są doły śmierci ofiar. Pokażmy rodzinom ofiar, że nie są samotne, że wołanie o sprawiedliwość nie ustaje, pomimo że odchodzą ostatni świadkowie tamtych tragicznych wydarzeń.

Przyjdźcie, abyśmy razem upomnieli się o ofiary Obławy Augustowskiej. Wasza obecność będzie dla nas niezwykle ważna.

Organizatorami tego wyjątkowego wydarzenia są: Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie, Augustowskie Placówki Kultury, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej koło w Augustowie. Dziękujemy naszym partnerom: Instytutowi Pileckiego, Parafii Najświętszego Serca Jezusowego, Starostwu Powiatowemu w Augustowie oraz Miastu Augustów.
6 lipca 2022 | Danuta Kaszlej
Przywróćmy Im twarze i imiona w 77. rocznicę Obławy Augustowskiej
 

Przywróćmy Im twarze i imiona w 77. rocznicę Obławy Augustowskiej to nasz augustowski, oddolny apel pamięci.  

Już szósty rok z rzędu zapraszamy mieszkańców Augustowa i regionu oraz turystów na
VI Publiczne Odczytywanie Nazwisk Ofiar Obławy Augustowskiej: „Przywróćmy Im twarze i imiona”.
Bo masowa zbrodnia ma indywidualne twarze!
Kiedy: w najbliższy wtorek, 12 lipca, o 19:00
Gdzie: w sercu Augustowa, na Rynku Zygmunta Augusta

Przywróćmy Im twarze i imiona w 77. rocznicę Obławy Augustowskiej!
Jak?
Przywołajmy z imienia i nazwiska znane nam dziś Ofiary sowieckiej pacyfikacji z lipca 1945 r.

Obława Augustowska to największa zbrodnia na Polakach po II wojnie światowej. Pozostaje wciąż nierozliczona, gdyż Rosja odmawia dostępu do dokumentów. Białoruś nie pozwala na sprawdzenie miejsca, gdzie najprawdopodobniej ukryto ciała. 

Wciąż nie wiemy, gdzie są doły śmierci Ofiar, nie możemy Ich godnie pogrzebać, nie znamy pełnej listy zamordowanych, choć minęło już 77 lat.   

Poprzez nasz wspólny, oddolny apel pamięci pokażmy Rodzinom Ofiar, że nie są same. Dajmy świadectwo, że wołanie o wyjaśnienie zbrodni nie ustanie, choć odchodzą najbliżsi zamordowanych w lipcu 1945 r.

Przywróćmy Im twarze i imiona odczytując nazwiska z kartek przygotowanych w kolorze białym i czerwony. Te kartki, zamocowane na specjalnie przygotowanej „ścianie pamięci” pod kolumną Zygmunta Augusta, utworzą barwy narodowe.
Bo to nasze narodowe zadanie pamiętać o Polakach pragnących wolności. 

O oprawę artystyczną wydarzenia zadba Augustowski Teatr Piosenki.

Przyjdź, upomnij się o Ofiary Obławy Augustowskiej.

Nasze wydarzenie poprzedzi – jak zawsze – uroczysta msza święta w intencji Zamordowanych i Ich Rodzin w augustowskiej Bazylice NSJ o g.18:00. 

Serdecznie zapraszamy!

Organizatorzy: Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie, Augustowskie Placówki Kultury, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej koło w Augustowie, Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie.

Partnerzy: Instytut Pileckiego, Starostwo Powiatowe w Augustowie, Miasto Augustów.

Szczegółowy program na 12 lipca – Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – oraz harmonogram organizowanego przez Instytut Pileckiego czterodniowego festiwalu „Lipcowi” znajdziesz tutaj: https://tiny.pl/9zvz1
A pod tym linkiem informacje o przygotowanym przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku koncercie „Anioły lipcowe”: https://tiny.pl/938gk

27 stycznia 2022 | Danuta Kaszlej
Okruchy Obławy Augustowskiej: Sztabin
 

Okruchy Obławy Augustowskiej to cykl, w którym Sztabin kilkukrotnie już opisywaliśmy. Wracamy do tematu, ponieważ chcemy wykorzystać każde źródło mówiące o wydarzeniach z lipca 1945 r. Gdy Rosja odmawia udostępnienia pełnej listy ofiar i lokalizacji dołów śmierci, próbujemy z okruchów zbierać wiedzę o ofiarach sowieckiej zbrodni. 

Ważne miejsca w Sztabinie

W Sztabinie Sowieci przetrzymywali i przesłuchiwali osoby zatrzymane do sprawdzenia w kilku miejscach. ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ

1 grudnia 2021 | Danuta Kaszlej
Stanisław Surkont – Okruchy Obławy Augustowskiej (17)
 

Wśród Ofiar Obławy Augustowskiej Stanisław Surkont nie jest postacią anonimową,  informacji na jego temat  można znaleźć dość dużo.
Na IPN-owskim portalu www.oblawaaugustowska.pl znajduje się fotografia Stanisława. Alicja Maciejowska w wydanej w 2010 r. książce „Przerwane życiorysy – Obława Augustowska, lipiec 1945 r.” zamieściła i zdjęcie i biogram Stanisława Surkonta, który zacytuję tu w całości: ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ

29 listopada 2021 | Danuta Kaszlej
Okruchy Obławy Augustowskiej (16) – Stefan Liszkowski
 

Suwalski historyk, Krzysztof Skłodowski na forum facebooka GRH Garnizon Suwałki zamieścił biogram Stefana Liszkowskiego ps. „Kaczor”, jednej z mniej znanych do tej pory Ofiar Obławy Augustowskiej.
Poniżej, za zgodą autora, przytaczamy biogram w całości.

LISZKOWSKI Stefan „Kaczor”, zapomniana ofiara Obławy Augustowskiej.
Poszukując informacji o członkach POW z Suwalszczyzny trafiamy również na informacje o wielu innych osobach nie związanych z działalnością niepodległościową w regionie w latach 1918-1919, ale które w różny sposób wpisały się w dzieje Suwalszczyzny. Wiele z nich udaje się odkryć na nowo. ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ

20 lipca 2021 | Danuta Kaszlej
Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
 

Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 r. (część 2):
obchody w Augustowie, 12 lipca 2021 r. 
Prezentujemy fotoreportaż Wojciecha Kaszleja zawierający chronologicznie zestawione zdjęcia z popołudniowej części augustowskich uroczystości w hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej. 
Fotografie z oficjalnego otwarcia obchodów na Rynku Zygmunta Augusta oraz z gry „Śladami Obławy Augustowskiej” zamieściliśmy we wcześniejszym wpisie: 
http://akklub.pl/aktualnosci/fotoreportaz-z-obchodow-dnia-pamieci-ofiar-oblawy-augustowskiej-augustow-12-07-2021-r-cz-1/
 

15 lipca 2021 | Danuta Kaszlej
Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
 

Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – Augustów, 12.07.2021 r. w obiektywie  Wojciecha Kaszleja.

Zapraszamy do obejrzenia fotografii – byłaś, byłeś – znajdź się na zdjęciu!
Nie było Cię – obejrzyj, jak oddaliśmy hołd Ofiarom Obławy Augustowskiej.

Fotoreportaż zawiera chronologicznie ułożone zdjęcia z pierwszej części augustowskich obchodów Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – cdn.

Przed oficjalnym otwarciem

Przestrzeń w centrum miasta zagospodarowała wystawa plenerowa IPN prezentująca elementarną wiedzę o sowieckiej zbrodni na Polakach sprzed 76 lat oraz stoiska z publikacjami, grami historycznymi i gadżetami promocyjnymi. 
O takie uatrakcyjnienie obchodów i prezentację swej działalności zadbały następujące instytucje i stowarzyszenia: Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Pileckiego, Federacja Patriotyczna, Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie.

Uroczyste otwarcie obchodów oraz gra mobilna „Śladami Obławy Augustowskiej”

Uroczystości rozpoczęliśmy śpiewająco dzięki Augustowskiemu Teatrowi Piosenki.

Po wprowadzeniu historycznym glos zabrali goście, następnie gospodarze terenu.

Część oficjalną zakończyliśmy zaproszeniem na start uczestników gry terenowej „Śladami Obławy Augustowskiej”.

Celem gry było poznanie miejsc w Augustowie, które są związane z pacyfikacją z lipca 1945 r.
Drużyny docierały do nich prowadzone przez aplikację mobilną i w każdym miejscu czekały niespodzianki, mini-rekonstrukcje, materiały filmowe, interaktywne zadania, strzelnica, opatrywanie ran.

Wierzymy, że młodzież, dzięki grze, popatrzy na znane im miejsca w Augustowie inaczej, że będą umieli je powiązać z wiedzą o dramacie z lipca 1945 r., który tu rozgrywał się.

Działo się – zobaczcie sami! Wystarczy kliknąć na pierwsze zdjęcie i dać się prowadzić strzałkami 🙂 

Ciąg dalszy relacji nastąpi…

Danuta Kaszlej  

 

5 lipca 2021 | Danuta Kaszlej
76. rocznica Obławy Augustowskiej
 

76. rocznica Obławy Augustowskiej – 12 lipca 2021 r. – będzie miała w Augustowie wyjątkowy charakter. Instytut Pileckiego zakupił tzw. Dom Turka – augustowską siedzibę NKWD i PUBP, co daje nareszcie nadzieję na godne upamiętnienie Ofiar Obławy Augustowskiej.

Przyjdź, by upomnieć się o Ofiary największej sowieckiej zbrodni na Polakach po II wojnie światowej. 
Więcej informacji o pacyfikacji z lipca 1945 r., wymierzonej w polskich patriotów – mieszkańców ziemi augustowskiej, sejneńskiej, sokólskiej, suwalskiej oraz terenów dzisiejszej Litwy i Białorusi znajdziesz tutaj:  

Danuta Kaszlej, Zbigniew Kaszlej, Obława Augustowska. Pamiętam.

W poniedziałek, 12 lipca 2021 r., w Dniu Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – w 76. rocznicę sowieckiej zbrodni – zapraszamy do wspólnego wyrażenia w Augustowie naszej pamięci o zamordowanych i poległych. 

Uroczyste otwarcie obchodów Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. 

12 lipca br., w samo południe – o godz. 12.00, zapraszamy serdecznie  na Rynek Zygmunta Augusta.

Każdy znajdzie tam coś interesującego. Na rynku, w centrum Augustowa, rozlokują stoiska z grami, pamiątkowymi gadżetami oraz z publikacjami: Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Pileckiego, Federacja Patriotyczna, Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie.
Wiele osób będzie starało się, by uatrakcyjnić obchody – przyjdź i sprawdź. 

Oficjalne otwarcie uroczystości, z akcentem muzycznym przygotowanym przez Augustowskie Placówki Kultury, uatrakcyjni wystawa plenerowa poświęcona Obławie Augustowskiej autorstwa Oddziału IPN w Białymstoku.

Na telebimie obejrzeć będzie można materiały filmowe o Obławie Augustowskiej. Zapraszamy też na poszukiwanie w Augustowie miejsc związanych z sowiecką zbrodnią dokonaną na naszych przodkach. 

Gra z aplikacją mobilną „Śladami Obławy Augustowskiej” 

Tego jeszcze nie było!
Ze smartfonem w dłoni i darmową aplikacją mobilną na nim, zgłoszone drużyny będą odkrywać rzeczywistość sprzed 76. lat.

Rozpoczynając grę na Rynku Zygmunta Augusta, jej uczestnicy przejdą przez kilka punktów związanych z lipcową obławą.

Będą zagadki i wiele ciekawych, zróżnicowanych zadań, między innymi z elementami rekonstrukcji historycznych, sprawdzeniem swej celności na strzelnicy – pod czujnym okiem instruktorów z Hufca Augustów ZHP – będzie się działo! 

A po powrocie na rynek wszyscy odbiorą upominki i nagrody. 

Organizatorem gry jest Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie, współorganizatorami: Oddział IPN w Białymstoku, ZHP Hufiec Augustów. 
Danuta Kaszlej opracowała scenariusz na bazie różnorodnych źródeł, w tym nagrań video i opracowań autorstwa Danuty i Zbigniewa Kaszlejów. Scenariusz został przedyskutowany w gronie współorganizatorów i tak powstała trasa „Śladami Obławy Augustowskiej”, którą zamierzamy powtarzać i rozwijać w kolejnych latach.  

Dzięki uprzejmości Dyrektora Oddziału IPN w Białymstoku, zaangażowaniu Naczelnik
i pracowników OBEP w Białymstoku, wykorzystamy w naszej grze miejskiej aplikację mobilną Action Track.

Modlitwa, pamięć …

W intencji Ofiar Obławy Augustowskiej i Ich Rodzin pomodlimy się w 12 lipca o godz. 18.00 w Bazylice Mniejszej Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie.

Pamięć wyrazimy też składając kwiaty o godz. 17.30 przed tzw. Domem Turka, gdzie w lipcu 1945 r. więziono zatrzymanych oraz w bazylice pod tablicą upamiętniającą Ofiary Obławy Augustowskiej .

(…) musimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu opatrzyć na drogę

Po zakończeniu mszy św., o godz. 19.00, zachęcamy do udziału w V publicznym odczytaniu nazwisk naszych przodków, zamordowanych przez Sowietów w lipcu 1945 r.: Przywróćmy Im imiona i twarze.

Ta idea zawołania każdego po imieniu, jak wyraził to Zbigniew Herbert, zgromadziła – cztery lata temu w centrum naszego miasta, na Rynku Zygmunta Augusta, a w ostatnich trzech latach w bazylice – bardzo wielu mieszkańców Augustowa i regionu oraz turystów. 

Imiona i nazwiska Ofiar Obławy Augustowskiej odczytywali wtedy członkowie ich rodzin, osoby z pokolenia jeszcze pamiętającego dramatyczny lipiec 1945 r. Byli wśród nich  AK-owcy, ale i również ludzie młodzi, harcerze, dzieci – bo pamięć trzeba przenieść na następne pokolenia. Na nie spada obowiązek wyjaśnienia zbrodni sprzed 76 lat.

12 lipca br., w 76. rocznicę pacyfikacji, powtórzmy na Rynku Zygmunta Augusta ten nasz augustowski, oddolny apel pomordowanych i poległych w Obławie Augustowskiej.

Wyczytamy nazwiska i wyświetlimy te zdjęcia Ofiar, które posiadamy w zbiorach.

Każdy będzie mógł podejść do mikrofonu i odczytać z przygotowanej listy nazwiska ofiar.   Znamieniem tego roku jest prośba o zachowanie bezpieczeństwa uczestników: pamiętajcie Państwo o obowiązujących rygorach sanitarnych.     

Koncert w hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej

Po zakończeniu apelu pamięci, w ramach cieszącego się uznaniem cyklu Camerata Augustoviana, wykładowcy i uczestnicy IX Warsztatów Wiolonczelowych zapraszają na koncert wiolonczelowy. 

Niesamowite występy wiolonczelistów stały się już piękną tradycją augustowskich obchodów rocznicy Obławy Augustowskiej – sowieckiej zbrodni, według prawa, nie ulegającej przedawnieniu. 

Oddajmy wspólnie hołd Ofiarom Obławy Augustowskiej.

Zabierzmy ze sobą rodzinę, przyjaciół, znajomych.

Niech świadomość konieczności wyjaśnienia zbrodni przejmują młodzi. Jest to bardzo ważne ponieważ nie mamy nadziei, że nastąpi szybko. 
Trauma rodzin dotkniętych lipcową obławą wciąż trwa i zobowiązuje nas do upominanie się o poznanie losu Ich bliskich. 

Odnalezienie dołów śmierci, zamordowanych 76 lat temu, pozostaje zadaniem koniecznym do wykonania, bo – jak napominał Z. Herbert:

” jesteśmy mimo wszystko stróżami naszych braci
(…) musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę”.

Masowa zbrodnia ma indywidualne twarze, więc Przywróćmy Im twarze i imiona! Gdzie?
Na Rynku Zygmunta Augusta w Augustowie.
Kiedy?
12 lipca 2021 r., o godzinie 19.00.

Będziesz?

Obchody Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 12 lipca 2021 r. patronatem objęli:   

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku
Instytut Pileckiego w Warszawie
Federacja Patriotyczna
Starosta Powiatu Augustowskiego
Burmistrz Miasta Augustowa 

Organizatorzy:  

Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie
Augustowskie Placówki Kultury
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej koło w Augustowie

Współorganizatorzy:  

Związek Harcerstwa Polskiego Hufiec Augustów 
Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie

W imieniu organizatorów i współorganizatorów

Danuta Kaszlej
Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie.    

30 lipca 2020 | Zbigniew Kaszlej
75. rocznica Obławy Augustowskiej
 

Byliśmy 19.07.2020 r. w Gibach na obchodach 75. rocznicy przeprowadzenia przez Sowietów Obławy Augustowskiej.

Na Wzgórzu Krzyży, w miejscu symbolizującym grób ofiar Obławy Augustowskiej, obchodzono 75. rocznicę największej zbrodni dokonanej przez Sowietów na Polakach po II wojnie światowej.

Obchody rozpoczęły się mszą świętą w kościele pw. Św. Anny w Gibach, której przewodniczył i homilię wygłosił Jego Ekscelencja ks. bp. pomocniczy Adrian Galbas, ordynariusz diecezji ełckiej.

Następnie zgromadzeni przemaszerowali pod Krzyż – pomnik Ofiar Obławy Augustowskiej w Gibach, gdzie oddali hołd pomordowanym. W uroczystościach wzięli udział członkowie augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej: Eugenia Siemiaszko, Edward Maksimowski ps. „Gil”. Wiązankę w imieniu augustowskiego Koła ŚZŻAK i Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie złożyli Danuta i Zbigniew Kaszlejowie.

Fot. Bogdan Nowacki

Fot. Kamil Batus

21 lipca 2020 | Zbigniew Kaszlej
Tablica poświęcona Ofiarom Obławy Augustowskiej w Sztabinie
 

Uczestniczyliśmy 12 lipca 2020 r. w Sztabinie w odsłonięciu tablicy upamiętniającej Ofiary Obławy Augustowskiej z lipca 1945 r. z gminy Sztabin.

Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele p.w. Świętego Jakuba Apostoła, w intencji Ofiar Obławy pochodzących z Gminy Sztabin, którą odprawił proboszcz Krzysztof Bronakowski.
Przybyły poczty sztandarowe Ochotniczych Straży Pożarnych z Jaziewa i Sztabina, Szkoły Podstawowej im. Karola Brzostowskiego w Sztabinie i Hufca ZHP w Augustowie. Licznie zebrały się rodziny Ofiar Obławy, obecny był Starosta Augustowski Jarosław Szlaszyński, władze samorządowe gminy z Wójtem Jarosławem Karpiem. Augustowskie Koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej reprezentował Prezes Zbigniew Kaszlej, Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie reprezentowała Danuta Kaszlej. Obecna była Jazda Ducha, czyli motocykliści, którzy sztabińską uroczystość wpisali w program VIII Rajdu Śladami Obławy Augustowskiej. Komandorem rajdu jest Leszek Rysak.

Ciąg dalszy uroczystości miał miejsce przed budynkiem Izby Regionalnej Ziemi Sztabińskiej im. Romana Gębicza, na Placu Karola Brzostowskiego, gdzie po przemówieniu Jarosława Szlaszyńskiego harcerze odczytali Apel Poległych.
Tablica z 119 nazwiskami Ofiar z gminy Sztabin powstała z inicjatywy i dzięki wysiłkowi Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sztabińskiej im. Karola Brzostowskiego, przy wsparciu Starostwa Powiatowego w Augustowie i Urzędu Gminy Sztabin. Odsłonili ją: Małgorzata Ostrowska Prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sztabińskiej im. Karola Brzostowskiego, Wójt Gminy Sztabin Jarosław Karp oraz przedstawiciel rodzin Ofiar Obławy Augustowskiej – krewny zatrzymanych przez Sowietów i zaginionych w lipcu 1945 r. Bronisława i Juliana Skrodzkich ze wsi Karoliny.

Po poświęceniu tablicy przez księdza proboszcza Krzysztofa Bronakowskiego przybyli oddali hołd Ofiarom sowieckiej zbrodni z lipca 1945 r. składając wiązanki kwiatów. Uroczystość zakończyły rozmowy wśród społeczności, która potrafi tak pięknie kultywować pamięć o swoich przodkach.
  
Upamiętnienie 119 Ofiar Obławy Augustowskiej z gminy Sztabin powstało staraniem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sztabińskiej przy wsparciu merytorycznym państwa Danuty i Zbigniewa Kaszlejów we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.

fot. Kamil Batus