Wybuch wojny

Tragiczny wrzesień 1939 w mojej pamięci. Tyle lat upłynęło od tej daty, a wspomnienia są wciąż tak żywe. Wojna. Straszne słowo, takie krótkie, a mieszczące w sobie ogrom nieszczęść, tragedii, wylanej krwi i łez. Co znaczyło ono dla nas, dzieci? Jego tragizm poznawaliśmy na własnej skórze.

Pamiętam doskonale dzień 1-go września. My, dzieci, przejęte rozpoczęciem roku szkolnego, od jakiegoś czasu żyliśmy już szkołą, nauką. Tymczasem zamiast uroczystości szkolnych rozpoczęły się bombardowania. Pierwszy, chyba rozpoznawczy nalot o 540. Powyskakiwaliśmy z łóżek. Samoloty, zda się tuż nad dachami, okropny huk, przerażenie. Groza padła na wszystkich – jedni krzyczeli „wojna, wojna”, inni woleli wmawiać sobie, że to tylko manewry, choć na skrzydłach samolotów widoczne były czarne krzyże, tzw. „krojce”. Następny nalot, w pół godziny po pierwszym, nie był już paradą. Posypały się bomby, i to gęsto. Ludzie, przerażeni i zdezorientowani, nie wiedzieli, co czynić. Na mojej ulicy Krakowskiej nikt nie miał radia i dopiero po jakimś czasie dowiedzieliśmy się, że Niemiec napadł na naszą Ojczyzną.

ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ

Stanisław Szyper urodził się w listopadzie 1923 r. w Jastrzębnej, pow. augustowski. Syn Wincentego i Wiktorii z d. Anuszkiewicz. W 1938 r. ukończył szkołę powszechną w Krasnymborze. We wrześniu 1941 r. zabrany do Niemiec. Pracował w majątkach: Paulsgut, Tharden i Turouken. Z robót zwolniony ze względu na stan zdrowia. Aresztowany w lipcu 1945 r. przez Sowietów w Obławie Augustowskiej, wypuszczony został z Jasionowa k/Krasnegoboru. Uczył się krawiectwa u Jana Wojewnika w Krasnymborze. Od 1948 r. pracował jako samodzielny krawiec. W tym też roku rozpoczął Kurs Korespondencyjny prowadzony przez Towarzystwo Uniwersytetów Robotniczych w Warszawie. Z chwilą utworzenia w  1950 r. Zaocznego Liceum Ogólnokształcącego w Ełku podjął tam naukę i w 1952 r. ukończył dziesiątą klasę. W sierpniu 1951 r. zawarł związek małżeński z Leokadią Stanulewicz. Od 1952 r. pracował jako nauczyciel w Mikaszówce. Od września 1952 r. wraz  z żoną byli nauczycielami w szkole podstawowej w Skieblewie. Pracował tam jako dyrektor szkoły. W 1964 r. zdał egzamin dyplomowy Studium Nauczycielskiego w Ełku. Od 1973 r., aż do przejścia na emeryturę w 1982 r. pracował w Zbiorczej Szkole Gminnej w Lipsku. Działacz społeczny, członek Zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Lipsk” oraz Orkiestry Dętej Ochotniczej Straży Pożarnej w Lipsku. Mieszka w Lipsku.

 Z maszynopisu przepisał i do niniejszej edycji
przygotował Zbigniew Kaszlej
Przypisami opatrzył Wojciech Batura

Krótka charakterystyka wsi oraz jej położenie

Moja rodzinna wieś Jastrzębna I jest to miejscowość dość duża, licząca ponad 50 domów. Jej zabudowa rozciąga się z kierunku południowo – wschodniego ku północno – zachodniemu. Od strony północno – wschodniej w odległości 50 – 100 m przebiega linia kolejowa, dawniej Grodno – Augustów[1], a obecnie Augustów – Białystok[2]. Od strony południowo – zachodniej rozciągają się nadbiebrzańskie bagna, sięgające wiejskich ogrodów, dawniej w okresie wiosny i jesieni tworzące rozległe rozlewiska, gdzie zimą ludzie głuszyli ryby, a dzieci miały doskonałą ślizgawkę. W okresie wiosennym bagna rozbrzmiewały odgłosami czajek, gęsi, kaczek, kulików, bąków, perkozów i innego ptactwa. W pobliżu Jastrzębnej nadbiebrzańskie bagna nazywane są „Sidrą”.

ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ