Kto upomni się o zamordowanych w lipcu 1945 r. mieszkańców tej ziemi, jeśli nie my tu mieszkający?
Tutaj znajdziesz podstawowe informacje o Obławie Augustowskiej z lipca 1945 r.
Przybywajcie, zabierzcie rodziny, przyjaciół znajomych.
Program kończy publiczne odczytywanie imion i nazwisk Ofiar Obławy Augustowskiej, bo – jak napominał Z. Herbert
” jesteśmy mimo wszystko
stróżami naszych braci (…)
musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę”
Masowa zbrodnia ma indywidualne twarze – Przywróćmy Im twarze i imiona!
Augustów, w środę ,12 lipca 2017 r.
Będziesz?
23 czerwca 2017 r. odszedł na wieczną wartę Alfons Gorajewski ps. „Alek”, Prezes Honorowy augustowskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Będziemy pamiętać go jako patriotę, niezłomnego chorążego sztandaru AK i ciepłego, mądrego, honorowego człowieka.
Ceremonia pogrzebowa Alfonsa Gorajewskiego ps. „Alek” będzie miała miejsce 26 czerwca 2017 r. o godz. 10.30 w kościele w Żarnowie.
Cześć Jego Pamięci!
ALFONS GORAJEWSKI ps. „ALEK”
1924 – 2017
Alfons Gorajewski urodził się 10.10.1924 r. w Żarnowie, był synem Józefa i Weroniki
z domu Wasilewska.
Swoją konspiracyjną działalność rozpoczął w lutym 1943 r., jako członek siatki terenowej Placówki Raczki, Obwodu Augustów Armii Krajowej, przyjął pseudonim „Alek”. Pełnił funkcję łącznika.
Brał udział w największej na Białostocczyźnie bitwie partyzanckiej, którą 9 Pułk Strzelców Konnych Armii Krajowej pod dowództwem Wiktora Konopki „Groma” stoczył z Niemcami 8 września 1944 r. na Czerwonym Bagnie. Ranny, został wzięty do niewoli i osadzony w obozie jenieckim, mieszczącym się w szkole w Dreństwie; miał obozowy numer 614. Wraz z pięćdziesięcioma więźniami został przewieziony do kopania okopów pod Gołdap. W czasie nalotu zbiegł i powrócił do domu rodzinnego w Żarnowie. Podczas oczyszczania terenów przyfrontowych został ponownie aresztowany przez SS z oddziałów frontowych i 15.11.1944 r. osadzony w szkole w Dreństwie, w tym samym obozie, w którym przebywał poprzednio. W grudniu 1944 r. zbiegł podczas ewakuacji obozu.
Po wyzwoleniu ziemi augustowskiej spod okupacji niemieckiej był represjonowany. Wielokrotnie aresztowany przez funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie, m.in.: w 1945 r., w 1952 r. (w śledztwie przebywał 4 miesiące), w 1953 r.
Prowadził własne gospodarstwo rolne we wsi Żarnowo. Od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku aktywnie pracował w augustowskim kole Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Był wieloletnim sztandarowym pocztu augustowskiego koła ŚZŻAK; wraz z pocztem brał udział we wszystkich uroczystościach państwowych i kombatanckich. W styczniu 2017 r. został wybrany na funkcję Prezesa Honorowego augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 1999 r. awansowany został do stopnia podporucznika.
Zmarł 23 czerwca 2017 r.
25 czerwca 2017 r. w kościele Jana Chrzciciela w Augustowie (na Borkach – ul. Jana Pawła II) nastąpi poświęcenie tablicy upamiętniającej ofiary zbrodni w Ponarach pod Wilnem.
Uroczystość rozpoczyna się o godzinie 11.45. Uświetni ją obecność delegacji Stowarzyszenia Rodzin Ponarskich z panią prezes Marią Wieloch na czele, oprawę muzyczną mszy i koncert pieśni patriotycznych zapewni orkiestra Viktoria z podwarszawskiego Rembertowa, a poetyckie wprowadzenie – uczniowie Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w Augustowie.
W pierwszych trzech dniach maja obchodziliśmy ważne dla Polaków święta: Święto Pracy, Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej i Dzień Polonii i Polaków za Granicą oraz rocznicę uchwalenia Konstytucji 3-Maja. W tym czasie, podczas organizowanych na terenie Powiatu Augustowskiego uroczystości, eksponowane były flagi narodowe i biały orzeł ze złotą koroną – Godło Rzeczypospolitej Polskiej.
Starosta Augustowski i Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie zaprosili młodzież gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych do wzięcia udziału w VI Powiatowym Konkursie Fotograficznym „MOJA BIAŁO-CZERWONA”.
Młodzież poprosiliśmy o przyjrzenie się, poprzez obiektyw aparatu fotograficznego, naszym narodowym symbolom i stosunkowi Polaków do nich. Byliśmy bardzo ciekawi, czy symbole te kogoś w dniu dzisiejszym obchodzą, czy wzruszają, budzą dumę z polskości, czy są otoczone szacunkiem, czy łączą? Czy wywołują emocje, gdzie, w jaki sposób, z jaką intensywnością są eksponowane?
Od uczestników konkursu oczekiwaliśmy, by utrwalili to na zdjęciach. Czekaliśmy na ujęcia reporterskie, które poprzez fotografię wyrażą swój stosunek do narodowego godła
i flagi. Każdy uczestnik konkursu sam decydował, czego dotyczyć będzie praca i sam nadawał jej tytuł w zależności od charakteru materiału. Prosiliśmy także o ewentualne dołączenie własnych refleksji dotyczących obchodów świąt narodowych na terenie Augustowa i Powiatu Augustowskiego.
Uroczyste podsumowanie VI Powiatowego Konkursu Fotograficznego „MOJA BIAŁO-CZERWONA” miało miejsce 30 maja 2017 r. w auli II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie.
Czternastu autorów dziewięciu prac konkursowych uhonorowano nagrodami.
Jury w składzie: Zbigniew Kaszlej – przewodniczący, Joanna Jaśko – sekretarz i Martyna Chodacz – członek komisji przyznało:
I nagrodę – Monice Chełmińskiej, uczennicy Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w Augustowie,
II nagrodę – Rafałowi Malinowskiemu i Dominice Jurewicz, uczniom Technikum nr 1 w Augustowskim Centrum Edukacyjnym,
III nagrodę – Jolancie Mieczkowskiej, uczennicy Gimnazjum w Zespole Szkół w Bargłowie Kościelnym (opieka nad pracą – pani Edyta Milanowska) .
Wyróżnienia zostały wręczone:
Martynie Chlebus, Aleksandrze Danilczyk, Natalii Sztabińskiej i Amelii Ziętek oraz Wiktorii Borkowskiej i Izabeli Sobolewskiej, uczennicom Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Augustowie (opieka nad pracami – pani Magdalena Siedlecka).
Podziękowania za udział w konkursie otrzymały: Justyna Ejzel – uczennica Gimnazjum nr 4 w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Augustowie, Bartosz Mieloch – uczeń Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Augustowie, Mateusz Perzanowski uczeń Zespołu Szkół Samorządowych nr 1 w Augustowie im. 1. Pułku Ułanów Krechowieckich (opieka nad pracą – pani Dorota Dyjuk) oraz Aleksandra Sutuła – uczennica Gimnazjum nr 4 w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Augustowie.
Piękną oprawę artystyczną spotkania zapewniła młodzież z II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie: Marcelina Czyżewska, Julia Milanowska i Klaudia Michałowska – śpiew, Magda Stanko i Dawid Sujata z prowadzonej przez Tomasza Choroszewskiego grupy teatralnej „Antrakt” – teksty Michała Kajki o przywiązaniu do rodzinnej ziemi i ojczystej mowy.
Dziękujemy dyrektor gościnnej szkoły – pani Barbarze Koronkiewicz, Nadleśniczemu Nadleśnictwa Augustów, który był sponsorem głównych nagród w konkursie.
O upominkowe publikacje zadbali też organizatorzy: Starosta Augustowski i Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie.
Gratulujemy wszystkim uczestnikom tegorocznego konkursu i już teraz zapraszamy na kolejną edycję.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
[Not a valid template]fot. Ewelina Dadura i Julia Kaciniel
Spośród bogatego plonu 15 kolejnych konkursów wybraliśmy prace opisujące Augustów – inspiracją tego kroku stały się 460. urodziny naszego miasta.
Przyglądając się fotografiom z opisami zwróćcie uwagę na ich autorów. To młodzi ludzie z gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oprowadzają nas po Augustowie – zapraszamy w tę wycieczkę w przeszłość nie tak odległą, gdy w pobliżu dzisiejszego „Albatrosa” widzimy kobietę dojącą krowę, gdzie ul. Mostowa, Hoża, Rybacka, Zygmuntowska mają inne oblicze.
Autorami wystawy są Danuta i Zbigniew Kaszlejowie.Współpraca: Emilia Faszcza, Danuta Fiećko, Maria Kisielewska i Elżbieta Sturgulewska.
Kliknij tutaj, by obejrzeć plansze z pracami ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ
Autorkami zdjęć są: Ewelina Danura i Julia Kaciniel, uczennice klasy Ic II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie.
[Not a valid template]Nawiązując do obchodzonej obecnie 460. rocznicy nadania praw miejskich królewskiemu miastu Augustów, 16 maja 2017 r. uczestnicy konkursu, ich opiekunowie, jurorzy a także młodzież II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie wzięli udział w objeździe historycznym pod hasłem „Augustów, jakiego nie znacie”. Przewodnikiem był Wojciech Batura kustosz Muzeum Ziemi Augustowskiej, znakomity historyk regionalista, wsparcia udzielała mu Anna Guzewicz, pracownik tegoż muzeum. Objazd rozpoczął się pod Dębem Niepodległości przed II LO, wiódł poprzez dawne koszary 1. Pułku Ułanów Krechowieckich, dzielnicę Lipowiec (dworzec PKP, teren byłego Tartaku, najstarszy dom na Lipowcu i willa odwiedzana przez Zbigniewa Herberta), miejsce niemieckiego obozu karnego z II wojny św., zabudowania „Starej Poczty” i pomnik „Budowniczym Kanału Augustowskiego” poprzez centrum (miejsca związane z funkcjonowaniem społeczności żydowskiej) na Rynek Zygmunta Augusta.
Poniżej fotoreportaż z objazdu historycznego autorstwa Grzegorza Łapszysa.
Wcześniej, tego dnia, w budynku II Liceum Andrzej Matusiewicz, historyk, pracownik suwalskiego Centrum Edukacji Nauczycieli przeprowadził dla uczestników konkursu warsztaty uczące autoprezentacji oraz tworzenia prezentacji multimedialnych.
O organizację części szkoleniowej i wycieczki po ważnych miejscach Augustowa dla uczestników i osób współtworzących konkurs „Historia utrwalona na starej fotografii”, zadbała Danuta Kaszlej.
Warto podkreślić, że był to już dziesiąty objazd historyczny towarzyszący konkursowi. Dziękujemy Irenie i Wojciechowi Baturom za przygotowanie tras naszych wycieczek i oprowadzanie po niezwykle bogatej przeszłości regionu.
Zbigniew Kaszlej
fot. Grzegorz Łapszys
Świętem młodych badaczy historii lokalnej można określić dzisiejszy finał konkursu realizowanego rok rocznie od piętnastu lat przez II Liceum Ogólnokształcące w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie pod patronatem Starosty Augustowskiego i Burmistrza Augustowa.
Tegoroczną jubileuszową edycję konkursu objął honorowym patronatem Marszałek Województwa Podlaskiego.
Jury złożone z historyków – regionalistów, oceniające prace w kategorii „Czas zatrzymany w kadrze” ogłosiło następujący werdykt:
Szkoły gimnazjalne:
I nagroda – Paulina Zielepucha, „Muzycznym tropem orkiestr dętych w Lipsku”, uczennica Zespołu Szkół Samorządowych w Lipsku. Praca powstała pod opieką Krystyny Żabickiej.
II nagroda – Kinga Danilczyk, „W Państwowym Gospodarstwie Rolnym”, uczennica Zespołu Szkół Samorządowych w Lipsku, przygotowana pod kierunkiem Krystyny Żabickiej.
Autorka ta otrzymała również nagrodę Muzeum Ziemi Augustowskiej za najciekawszy materiał źródłowy wśród prac gimnazjalistów.
III nagroda – Joanna Grajewska, „Zasłużeni z mojej rodziny”, uczennica Zespołu Szkół Samorządowych w Krasnymborze. Praca powstała pod opieką Joanny Maciejewskiej.
Miejscem czwartym wyróżniona została praca „Chluba rodziny” Aleksandry Purwin, uczennicy Zespołu Szkół w Bargłowie Kościelnym. Opiekę nad przygotowaniem pracy sprawowała Danuta Lewoń – Rutkowska.
Piątą lokatę uzyskała praca Mai Kuklińskiej, „Tajemnicze dokumenty”, z tej samej szkoły, przygotowana również pod kierunkiem Danuty Lewoń – Rutkowskiej.
Szkoły ponadgimnazjalne:
I nagroda – Ewelina Mazewska i Aleksandra Bogdan, „Z kart historii Rygałówki i okolic przed II wojną światową w świetle kroniki szkolnej”, uczennice Augustowskiego Centrum Edukacyjnego. Opiekunowie: Jadwiga Motuk i Jacek Bednarczyk.
Dwie równorzędne II nagrody otrzymały uczennice II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie: Kinga Frąckiewicz, „Ułan z Ponizia”, praca powstała pod opieką Tomasza Choroszewskiego oraz Natalia Kierklo za pracę „Dzieciństwo na czterech kółkach”. Opiekunem pracy był Grzegorz Łapszys.
Kinga Frąckiewicz została również uhonorowana trzema nagrodami specjalnymi:
– Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku,
– Muzeum Okręgowego w Suwałkach,
– Nagrodą Publiczności.
III nagrodę otrzymał Michał Dyczewski za pracę „Zwyczajna, niezwyczajna rodzina Krzywickich z Dulkowszczyzny”, uczeń Augustowskiego Centrum Edukacyjnego. Opiekunowie: Jadwiga Motuk i Jacek Bednarczyk. Pracę tę doceniło również Muzeum Ziemi Augustowskiej przyznając swoją nagrodę w kategorii szkół ponadgimnazjalnych.
Jury kategorii „Augustowskie tropy na obczyźnie” ogłosiło następujący werdykt:
Szkoły gimnazjalne:
I nagroda – Katarzyna Granacka, „Podróż do innego świata”, uczennica Zespołu Szkół w Bargłowie Kościelnym. Praca powstała pod opieką Danuty Lewoń – Rutkowskiej.
II nagroda – Klaudia Radziewicz, „Józef Hryszko – andersowiec zwany Anglikiem”, uczennica Zespołu Szkół Samorządowych w Lipsku. Praca powstała pod opieką Wiesława Jarmusika i Krystyny Żabickiej.
III nagroda – Aleksandra Wawiórka, „Tajemnica zamknięta w kufrze”, uczennica Zespołu Szkół w Bargłowie Kościelnym. Praca powstała pod opieką Danuty Lewoń – Rutkowskiej.
Szkoły ponadgimnazjane:
Nagrodę uzyskała Patrycja Olizarowicz, uczennica II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie za pracę „Przyczynek do dziejów rodu Olizarowiczów”, przygotowaną pod kierunkiem Marii Kisielewskiej.
Wszystkim opiekunom organizatorzy podziękowali dyplomami i nagrodami książkowymi.
Uczniów – autorów najwyżej ocenionych prac – nagrodzono m.in. kartami podarunkowymi
i cennymi publikacjami. Upominki otrzymali wszyscy uczestnicy konkursu.
Było to możliwe dzięki wsparciu finansowemu konkursu przez: Burmistrza Augustowa, Starostę Augustowskiego i Zarząd Powiatu Augustowskiego, Nadleśnictwo Augustów, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, Marszałka Województwa Podlaskiego, Augustowską Spółdzielnię Spożywców „Społem”, Brunschwick Marine, „Augustowiankę” Sp. z o.o.
Gratulujemy uczestnikom jubileuszowego XV konkursu „Historia na starej fotografii” i ich opiekunom.
Dziękujemy jurorom i wszystkim gościom dzisiejszej uroczystości.
Zapowiadamy relację z jej przebiegu wraz z prezentacją wystawy Augustów na starej fotografii w pracach uczestników konkursu, przygotowanej przez Zbigniewa Kaszleja, Danutę Kaszlej przy współpracy Emilii Faszczy, Danuty Fiećko,
Marii Kisielewskiej, Elżbiety Sturgulewskiej.
Na wieczną wartę odeszła Zofia Wysocka, ps. „Zosieńka’, jedna z pierwszych osób zaangażowanych w niepodległościowe podziemie na Augustowszczyżnie.
Sanitariuszka, łączniczka sztabu, sekretarka i kasjerka Obwodu Augustów Armii Krajowej. W jej zabudowaniach znajdował się schron dowództwa obwodu.
Patriotka więziona i prześladowana przez Sowietów, Niemców, władze komunistycznej Polski. Kobieta odważna, mądra, skromna i życzliwa ludziom.
Była członkiem augustowskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się 1 maja 2017 r., o godz. 10.00, w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Bargłowie Kościelnym.
CZEŚĆ JEJ PAMIĘCI! Niech spoczywa w Panu…
Zofia Wysocka z domu Wikarska urodziła się 23.01.1921 r. we wsi Netta, była córką Franciszka i Józefy. W konspirację zaangażowała się już jesienią 1939 r., kiedy to odbyła szkolenie sanitarne udzielania pierwszej pomocy. W roku 1940 pracowała jako sanitariuszka – leczyła rannych partyzantów, przechowywała ich we własnych zabudowaniach. Aresztowana została przez Sowietów zimą 1941 r., do 22 czerwca 1941 r. przebywała w więzieniu śledczym w Augustowie, uwolniona przez wkraczających do miasta Niemców. Zastąpienie jednego okupanta drugim nie zmieniło patriotycznej postawy Zofii. W 1942 r. została ponownie aresztowana za udział w konspiracji – tym razem przez Niemców.
Wyszła za mąż za Franciszka Wysockiego, ps. „Barć”, „Pomolog”, również żołnierza Armii Krajowej. W zabudowaniach Wysockich we wsi Netta Akowcy wybudowali w 1943 r. schron, w którym przebywał sztab Obwodu AK Augustów i często również kolejni Inspektorzy Suwalscy: Jan Tabortowski „Bruzda” i Franciszek Szabunia „Zemsta”, była tam także radiostacja nadawczo-odbiorcza. Od 1943 r. Zofia Wysocka pełniła funkcję sekretarza komendanta Obwodu, dysponowała kasą Obwodu, była łączniczką sztabu.
W 1945 r. ze względu na prześladowania ze strony Urzędu Bezpieczeństwa rodzina Wysockich zmuszona była opuścić Nettę i ukrywać się. Wiele lat spędzili wśród górali, w województwie krakowskim. Pracowali w Domu Dziecka w okolicach Krakowa (Sromowce Niżne) wraz z (również ukrywającym się tam) swoim dotychczasowym dowódcą – Bronisławem Jasińskim ps.” Komar”, komendantem Obwodu AK Augustów. Od 1949 r. znaleźli zatrudnienie jako ogrodnicy we wsi Tokarnice. Do rodzinnej Netty rodzina Wysockich powróciła dopiero w 1957 r., gdzie gospodarzenie musieli zaczynać od początku.
Fotografia Zofii Wysockiej z 1949 r.
Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie w 2012 r. wystąpił od Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku z wnioskiem o przyznanie Zofii Wysockiej Honorowej Nagrody „Świadek Historii”. Uczestniczyliśmy w uroczystości wręczenia tej nagrody Pani Zosi. Była bardzo skromnym człowiekiem, po raz pierwszy musiała wtedy publicznie odnieść się do nagrody, rozmawiać z dziennikarzami – mówiła, z wzruszającym przekonaniem: robiłam to, co trzeba, nic nadzwyczajnego. Prawda zaś była taka, że Zofia Wikarska – Wysocka była osobą wyjątkowo odważną, zaradną, emanującą niespożytą energią nawet w już w sędziwym wieku, co mogliśmy obserwować.
Więziona i przesłuchiwana przez Sowietów, później Niemców, nie wydała nikogo. Przenosząc sztabowe meldunki niejednokrotnie dzięki zimnej krwi i brawurze, a miała niewątpliwy talent aktorski, wychodziła z trudnych sytuacji obronną ręką. Narażała życie swoje, a później też małego synka, przechowując w bunkrze pod podłogą własnego domu radiostację, archiwum i ukrywając dowódców Obwodu Augustów AK. Opatrywała, ukrywała i leczyła rannych, karmiła leśnych, zawsze miali w niej oparcie.
Poznaliśmy Panią Zosię dzięki prezesowi koła Augustów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, śp. Czesławowi Korenkiewiczowi. Gdy pojechaliśmy z nim do Zofii Wysockiej po raz pierwszy, będąc już po 80. roku życia świetnie radziła sobie mieszkając sama w tym samym gospodarstwie, gdzie ukrywała sztab Obwodu Augustów AK. Oczarowała nas swoją ciepłą osobowością, skromnością, zaradnością i poczuciem humoru.
Używamy w tym tekście zwrotu „Pani Zosia”, bo szczycimy się tym, że mieliśmy przyzwolenie, by tak zwracać się do prawdziwej bohaterki i dlatego, że oddaje on jej ciepłą osobowość.
Cześć jej pamięci! Niech spoczywa w Panu…
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
Poniżej zdjęcia z wręczenia Zofii Wysockiej honorowej Nagrody „Świadek Historii” w 2012 r.
[Not a valid template]Zofia Wysocka była członkiem augustowskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Poniżej fotoreportaż zamieszczony przez kronikarza koła, śp. Antoniego Żabickiego, ps. „Róża”, w albumie żołnierzy Obwodu AK Augustów. Pokazuje on wizytę Antoniego Żabickiego, ps. „Róża” i prezesa koła ŚZŻAK Czesława Korenkiewicza, ps. „Piętaszek” w rodzinnych zabudowaniach Zofii Wysockiej w Netcie.
[Not a valid template]
O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Danuta Kaszlej, Zbigniew Kaszlej