Miesięczne archiwum: lipiec 2017

23 lipca 2017 | Danuta Kaszlej
Warsztaty Klubów Historycznych im. Armii Krajowej – ogólnopolska współpraca klubów
 

DSC_8695Warsztaty 1
W dniach 26-30 czerwca 2017 r. gościliśmy animatorów Klubów Historycznych im. Armii Krajowej z całej Polski na warsztatach Młodzi na rzecz pamięci narodowej – dobre praktyki, ogólnopolska współpraca klubów.
Celem spotkania było poznanie się osób prowadzących kluby, wymiana doświadczeń i wypracowanie formuły współpracy pomiędzy klubami, których jest w Polsce kilkadziesiąt, co stanowi ogromny kapitał. Funkcjonują one w strukturach Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, stawiając sobie za zadanie przeniesienie ethosu Armii Krajowej na kolejne pokolenia Polaków. Piotr Kurek, Przewodniczący Komisji do spraw Młodzieży i członek Zarządu Głównego ŚZŻAK poprosił nas o zorganizowanie spotkania, które miało łączyć integrację z prezentacją klubowej działalności, w tym metod naszej pracy.
Wniosek, który złożyliśmy w konkursie ofert do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zyskał finansowanie UDSKiOR, wkład własny zapewnił też ZG ŚZŻAK a Ministerstwo Obrony Narodowej użyczyło autokaru. Dzięki temu 16 osób z Warszawy, Łodzi, Kielc, Sopotu, Łasina, Sokółki, Sejn i Augustowa mogło wymienić się doświadczeniami podczas czterech intensywnych dni szkoleniowych, które mieliśmy przyjemność poprowadzić.
Zaplanowaliśmy je w taki sposób, by pokazać naszym gościom historię i piękno ziemi augustowskiej oraz sejneńskiej, zwracając jednocześnie uwagę na to, jak Klub Historyczny im. Armii Krajowej, który od ponad dziesięciu lat prowadzimy, wykorzystuje historię lokalną w pracy z młodzieżą, jak współpracuje z innymi środowiskami na rzecz popularyzacji wiedzy historycznej, kształtowania postaw patriotycznych i obywatelskich.
Mieliśmy zaszczyt gościć w czasie warsztatów dwóch członków Zarządu Głównego ŚZŻAK – dr. Piotra Kurka, założyciela ogólnopolskiej sieci Klubów Historycznych oraz ppłk. Jerzego Majkowskiego, ps. „Czarny”, powstańca warszawskiego, prof. zw. dr hab. nauk medycznych.
warsztaty 2
Dzień pierwszy – 26 czerwca 2017 r.
ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ

18 lipca 2017 | Danuta Kaszlej
O Obławie Augustowskiej i potyczce nad jeziorem Brożane z 15 lipca 1945 r. – aktualny stan wiedzy
 

Przedstawiamy zaktualizowaną wersję naszego artykułu sprzed roku, staramy się bowiem śledzić na bieżąco nowe dokumenty dotyczące Obławy Augustowskiej.
Pojawiają się one na stronach internetowych Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, choć jednocześnie Rosja odmawia udostępnienia Polsce materiałów źródłowych o sowieckiej zbrodni z lipca 1945 r. w ramach pomocy prawnej.

Nie znajdziemy w publikowanych dokumentach raportów z wykonania zbrodni, informacji o miejscu mordu na Polakach ani o lokalizacji dołów śmierci. Dotyczą one operacji wojskowej a nie działań sowieckiego kontrwywiadu wojskowego Smiersz, któremu przekazano Polaków zatrzymanych podczas przeczesywania terenu przez Armię Czerwoną. To zadaniem Smiersza była „liwidacja bandytów w lasach augustowskich”, jak napisał 21 lipca 1945 r. w szyfrogramie do Ławrienija Berii, szefa NKWD, gen. Wiktor Abakumow, zwierzchnik Smiersza.

Zamieszczane od 2015 r. na portalach Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej dokumenty 50. Armii 3. Frontu Białoruskiego pozwoliły zweryfikować i doprecyzować obraz tego, co stało się nad jeziorem Brożane. A jest to miejsce o wyjątkowej randze na mapie pamięci o Obławie Augustowskiej.

Prawda i pamięć – „tylko” i „aż” o to możemy zadbać składając hołd Ofiarom Obławy Augustowskiej w kolejną rocznicę tej sowieckiej zbrodni dokonanej na Polakach. Największej po II wojnie światowej i wciąż nie w pełni wyjaśnionej.
IMG_2459fot. Wojciech Kaszlej

Obława Augustowska w lipcu 1945 r. – podstawowe informacje wprowadzające… 

W dwa miesiące po zakończeniu działań wojennych w Europie – w lipcu 1945 r. – jednostki 50. Armii 3. Frontu Białoruskiego we współpracy z kontrwywiadem wojskowym ZSRS „Smiersz”, przy współudziale polskich funkcjonariuszy i współpracowników Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, Milicji Obywatelskiej oraz dwóch kompanii 1 Praskiego Pułku Piechoty ludowego Wojska Polskiego, przeprowadziły zakrojoną na ogromną skalę pacyfikację rejonu Puszczy Augustowskiej.

Był to obszar intensywnej działalności Armii Krajowej i jej kontynuacji (od lutego 1945 r.) – Armii Krajowej Obywateli. Żołnierze AKO walczyli o wolną Polskę, przeciw jej sowietyzacji. Od wiosny 1945 r. przejęli kontrolę nad terenem – rozbijali urzędy gmin, posterunki Milicji Obywatelskiej, paraliżując przez to działanie komunistycznej administracji i aparatu represji. Akcje partyzantów były zagrożeniem nie tylko dla narzuconych Polakom przez Stalina władz lokalnych, ale i dla samych Sowietów, gdyż partyzanci atakowali konwoje łupów wojennych z Prus Wschodnich do ZSRS oraz bronili miejscową ludność przed rabunkami i gwałtami, których dopuszczali się czerwonoarmiści.
ZOBACZ CAŁY ARTYKUŁ

16 lipca 2017 | Zbigniew Kaszlej
72 . rocznica Obławy Augustowskiej – Giby, 16.07.2017 r.
 

W dniu 16.07.2017 r. miały miejsce w Gibach uroczystości poświęcone 72. rocznicy sowieckiej zbrodni. Na początku uroczystości Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera wręczył przyznany przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Order Krzyża Niepodległości członkom augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej: Annie Urbanowskiej ps. „Lalka”, Halinie Jankowskiej ps. „Wiewiórka” i Edwardowi Maksimowskiemu ps. „Gil”.
Order Krzyża Niepodległości jest piątym w kolejności polskim państwowym odznaczeniem cywilnym, nadawanym osobom, które w latach 1939–1956, jako ochotnicy lub podejmując się służby ponad wymaganą od nich miarę, położyły zasługi w obronie niepodległości Państwa Polskiego. Gratulujemy serdecznie odznaczonym.
U podnóża gibiańskiej Golgoty odprawiona została uroczysta msza święta, której przewodniczył ks. biskup Romuald Kamiński.
W uroczystościach wzięła udział liczna reprezentacja Augustowa, obecne były poczty sztandarowe kombatantów: augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Sybiraków Koło w Augustowie oraz augustowskich szkół: II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie, Augustowskiego Centrum Edukacyjnego, Zespołu Szkół Technicznych im. gen. I. Prądzyńskiego, Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków.
Obecny był Wojciech Walulik – Burmistrz Augustowa, Katarzyna Beata Sturgulewska – wicestarosta Augustowski, delegacja augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z prezesem koła Zbigniewem Kaszlejem, reprezentacja Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie z prezes Danutą Kaszlej.
Po mszy świętej i okolicznościowych przemówieniach pod Krzyżem – na symbolicznym grobie Ofiar Obławy Augustowskiej złożone zostały kwiaty i wieńce.

Jeszcze w ubiegłym roku sztandar ŚZŻAK koło Augustów trzymał śp. Alfons Gorajewski, ps. „Alek” z asystą uczniów II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie. W tym roku dziękujemy uczniom tej szkoły: Arturowi Bobierowi, Michałowi Krajewskiemu i Damianowi Wiśniewskiemu za godne eksponowanie sztandaru podczas uroczystości.

Danuta i Zbigniew Kaszlejowie

[Not a valid template]

fot. Zbigniew Kaszlej

[Not a valid template]

fot. Bogdan Nowacki

15 lipca 2017 | Zbigniew Kaszlej
Wieczornica poświęcona Ofiarom Obławy Augustowskiej w Gibach
 

W dniu 14 lipca 2017 r. do Gib na wieczornicę poświęconą bohaterom Obławy Augustowskiej zaprosiła nas społeczność Zespołu Szkół w Gibach i Stowarzyszenie Lokalna Edukacja Społeczna.
Przy pomniku – krzyżu, który od tygodnia jest otoczony już nie tylko kamieniami, lecz lasem dębowych krzyży, miał miejsce wzruszający spektakl słowno – muzyczny w wykonaniu uczniów gibiańskiego zespołu szkół.
Serdecznie gratulujemy uczniom i ich opiekunom występu, który mimo niesprzyjającej pogody zgromadził całkiem liczne audytorium i wywołał wśród słuchaczy wzruszenie.
[Not a valid template]
fot. Zbigniew Kaszlej

14 lipca 2017 | Zbigniew Kaszlej
Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, część 3, „Przywróćmy Im imiona i twarze”
 

W centrum przestrzeni miejskiej Augustowa, na Rynku Zygmunta Augusta, 12 lipca 2017 r. o godzinie 19.00 rozpoczął się happening pod hasłem Przywróćmy Im imiona i twarze .
Prowadzący spotkanie Dariusz Sosiński odczytał tekst obrazujący dramat mieszkańców naszej ziemi, którzy w lipcu 1945 r. padli ofiarą potężnej sowieckiej obławy na żołnierzy Armii Krajowej i poakowskiej konspiracji.

transmisja na żywo: „Przywróćmy Im imiona i twarze”

Istotą wydarzenia było przywołanie z imienia i nazwiska wszystkich znanych nam dziś ofiar obławy, by masowej zbrodni nadać indywidualną twarz ofiar. Każdy z uczestniczących w wydarzeniu mógł wziąć plakietkę z imieniem i nazwiskiem ofiary obławy, odczytać je na głos i zamocować na specjalnie przygotowanej „ścianie pamięci”. Plakietki z nazwiskami ofiar w kolorze białym i czerwonym utworzyły barwy narodowe.

Wzruszała kolejka oczekujących na nazwanie po imieniu ofiar; wzruszały poszukiwania przez rodziny plakietek z nazwiskami swoich bliskich na tworzącej się biało-czerwonej tablicy.
Głosy dziecięce i głosy ludzi dojrzałych, mieszkańców Augustowa i osób przyjezdnych złożyły się na ten oddolny apel pamięci. Nie było słuchaczy – byli uczestnicy.

Wyczytywaniu imion i nazwisk Ofiar Obławy Augustowskiej towarzyszyła muzyka w wykonaniu 50. wiolonczelistów – uczestników V Warsztatów Wiolonczelowych, pochodzących z różnych miejsc w Polsce. Ich koncert w hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej po zakończeniu publicznego odczytywania nazwisk ofiar był ucztą muzyczną. Zagrany na zakończenie polonez Wojciecha Kilara z filmu „Pan Tadeusz” wywołał wśród publiczności prawdziwą owację.

Uczestnicy augustowskich obchodów otrzymali broszurę Obława Augustowska. Pamiętam autorstwa Danuty i Zbigniewa Kaszlejów, której druk sfinansował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Organizatorzy Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej to: Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie, Augustowskie Placówki Kultury, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Nadleśnictwo Augustów.

Danuta i Zbigniew Kaszlejowie

[Not a valid template]
fot. Wojciech Kaszlej

14 lipca 2017 | Zbigniew Kaszlej
Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej w Augustowie (część 2)
 

Oto kolejne punkty w programie obchodów Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
(Augustów, 12 lipca 2017 r.)

godz. 16.00: Obława Augustowska – stan wiedzy po 72. latach – referat Danuty i Zbigniewa Kaszlejów w MDK w Augustowie
W augustowskim Miejskim Domu Kultury zrelacjonowaliśmy „Co wiemy i czego nie wiemy o Obławie Augustowskiej?”. Ułożyło się tak ciekawie, że klamrą spinającą spotkanie stały się wspomnienia o Ofiarach lipcowej obławy Ich rodzin i sąsiadów. Na początku były to relacje utrwalone przez Jacka Petryckiego w 1988 r. w filmie „A może o tym nie można mówić?”, którego fragment odtworzyliśmy, na końcu – wspomnienia obecnych na sali. Wypowiedzi Władysława Rukścińskiego i Waldemara Rusiłowskiego o zamordowanych w Obławie Augustowskiej były ciekawym uzupełnieniem referatu.
Transmisja na żywo: Referat „Co wiemy i czego nie wiemy o Obławie Augustowskiej po 72. latach

godz. 17.45: Złożenie kwiatów
Przed „Domem Turka” modlitwę w intencji osób zamordowanych oraz więzionych w siedzibie NKWD i PUBP odprawił ksiądz Wojciech Jabłoński, proboszcz w Bazylice Mniejszej NSJ w Augustowie. Danuta Kaszlej przypomniała zebranym dzieje tego miejsca kaźni żołnierzy niepodległościowego podziemia, w którym też w lipcu 1945 r. przetrzymywano ujętych w Obławie Augustowskiej. Wieńce i wiązanki kwiatów złożyli: Wojciech Walulik – Burmistrz Augustowa, Mirosław Karolczuk – Zastępca Burmistrza, Jarosław Szlaszyński – Starosta Augustowski, Katarzyna Beata Sturgulewska – Wicestarosta, Zbigniew Kaszlej – Prezes augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej wraz z Haliną Jankowską, Danuta Kaszlej – Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie oraz reprezentacja motocyklistów z V Rajdu Śladami Obławy Augustowskiej.
Wieńce i kwiaty złożyliśmy także pod tablicą pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej w Bazylice Mniejszej NSJ w Augustowie. Przy składaniu wiązanki od augustowskiego koła ŚZŻAK asystowały: Anna Urbanowska i Marianna Zambrzycka.

godz 18.00: Msza święta w intencji Ofiar Obławy Augustowskiej i Ich rodzin w Bazylice NSJ w Augustowie.

Mszy świętej koncelebrowanej przewodniczył oraz homilię wygłosił ksiądz proboszcz Wojciech Jabłoński. Cieszyła liczna obecność rodzin Ofiar Obławy Augustowskiej. Młodzież z Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie rozdawała broszurę, którą przygotowaliśmy specjalnie na ten dzień.
Uczestnicy mszy świętej udali się po niej na Rynek Zygmunta Augusta… Cdn.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie

[Not a valid template]

fot. Wojciech Kaszlej

13 lipca 2017 | Danuta Kaszlej
O Dniu Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej w Augustowie napisali….
 

Portal dzieje. pl: Mieszkańcy Augustowa pamiętają o ofiarach Obławy

Informacja o obchodach w Augustowie Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej TVP Białystok

Decyzją Sejmu RP 12 lipca jest od 2015 r. Dniem Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej.
Szukam informacji w mediach o obchodach i ze smutkiem stwierdzam, że – poza bogatym programem dnia w Augustowie – tylko:
W Białymstoku kwiaty pod pomnikiem Armii Krajowej złożył wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, dyrektor IPN w Białymstoku dr hab. Piotr Kardela, kombatanci, służby mundurowe.

I tyle obchodów….

Kancelaria Prezydenta RP przypomniała o tym dniu zdjęciem i wpisem o umieszczeniu w roku ubiegłym Obławy Augustowskiej wśród epitafiów na Grobie Nieznanego Żołnierza. Serwis PAP informował szeroko o augustowskich obchodach. Temat istniał w mediach społecznościowych.

To piękne, że mieszkańcy Augustowszczyzny liczną obecnością pokazali, że pamięć o sowieckiej zbrodni jest dla nich ważna. Jednak to, że tylko my nadaliśmy Dniu Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej ważną rangę nie jest powodem do radości.

Uchwała sejmowa nie wystarczy …

Danuta Kaszlej

12 lipca 2017 | Zbigniew Kaszlej
Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – Augustów 12.07.2017 r. (część 1)
 

Pierwszy punkt w programie:
O godz. 12.00 rozpoczęliśmy spacer po miejscach związanych z Obławą Augustowską w naszym mieście.
Spacer-obława07
Oto trasa naszej marszruty:
1.Mural dotyczący obławy wykonany przez kibiców AKS  „Sparta” na budynku przy ul. Raginisa.
2.Tablica upamiętniającą Ofiary Obławy Augustowskiej w Bazylice NSJ, poświęcona  12.07.2016 r. przez biskupa Jerzego Mazura.
3. „Dom Turka” – siedziba PUBP w Augustowie, miejsce kaźni żołnierzy niepodległościowego podziemia. Miejsce przetrzymywania ujętych w obławie z lipca 1945 r.
4. Obecny „Sklep Nocny” przy ul. 3 Maja, w którego piwnicach więzieni byli zatrzymani w Obławie Augustowskiej.
5. „Domy Dowgiertów” przy Ul. Partyzantów 9 i 11, gdzie przetrzymywane były osoby zatrzymane w Obławie Augustowskiej,
6. Cmentarz w Augustowie, gdzie modlitwę za zmarłych zmówiliśmy na symbolicznych grobach ofiar sowieckiej pacyfikacji: Lucjusza Janika, Henryka Dyczewskiego, Jana Rzepeckiego, Wacława Sobolewskiego, Jadwigi Prawdzik, Mieczysława Cichora oraz na grobie Kazimierza Dłużniakiewicza, żołnierza oddziału Władysława Stefanowskiego ps. „Grom”, który zmarł z ran po walce nad jeziorem Brożane.  

Danuta i Zbigniew Kaszlejowie

[Not a valid template]

fot..Maciej Kaszlej

 

 

 

11 lipca 2017 | Danuta Kaszlej
Obława Augustowska. Pamiętam – publikacja na Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
 

Przygotowaliśmy na obchody Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – Augustów, 12 lipca 2017 r. – publikację. Możesz ją obejrzeć po kliknięciu na link pod wpisem.
Broszura OA

Będziemy rozdawać ją uczestnikom kolejnych wydarzeń składających się na program tego dnia – rozpoczynamy o godz. 12.00 spacerem po miejscach związanych z Obławą Augustowską w Augustowie.

Wydanie broszury sfinansował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – współorganizator obchodów.
Zapraszamy do zapoznania się z jej treścią:

Publikacja: Obława Augustowska. Pamiętam

Danuta i Zbigniew Kaszlejowie