W dniu 14 lipca 2017 r. do Gib na wieczornicę poświęconą bohaterom Obławy Augustowskiej zaprosiła nas społeczność Zespołu Szkół w Gibach i Stowarzyszenie Lokalna Edukacja Społeczna.
Przy pomniku – krzyżu, który od tygodnia jest otoczony już nie tylko kamieniami, lecz lasem dębowych krzyży, miał miejsce wzruszający spektakl słowno – muzyczny w wykonaniu uczniów gibiańskiego zespołu szkół.
Serdecznie gratulujemy uczniom i ich opiekunom występu, który mimo niesprzyjającej pogody zgromadził całkiem liczne audytorium i wywołał wśród słuchaczy wzruszenie.
[Not a valid template]
fot. Zbigniew Kaszlej
Roczne archiwum: 2017
W centrum przestrzeni miejskiej Augustowa, na Rynku Zygmunta Augusta, 12 lipca 2017 r. o godzinie 19.00 rozpoczął się happening pod hasłem Przywróćmy Im imiona i twarze .
Prowadzący spotkanie Dariusz Sosiński odczytał tekst obrazujący dramat mieszkańców naszej ziemi, którzy w lipcu 1945 r. padli ofiarą potężnej sowieckiej obławy na żołnierzy Armii Krajowej i poakowskiej konspiracji.
transmisja na żywo: „Przywróćmy Im imiona i twarze”
Istotą wydarzenia było przywołanie z imienia i nazwiska wszystkich znanych nam dziś ofiar obławy, by masowej zbrodni nadać indywidualną twarz ofiar. Każdy z uczestniczących w wydarzeniu mógł wziąć plakietkę z imieniem i nazwiskiem ofiary obławy, odczytać je na głos i zamocować na specjalnie przygotowanej „ścianie pamięci”. Plakietki z nazwiskami ofiar w kolorze białym i czerwonym utworzyły barwy narodowe.
Wzruszała kolejka oczekujących na nazwanie po imieniu ofiar; wzruszały poszukiwania przez rodziny plakietek z nazwiskami swoich bliskich na tworzącej się biało-czerwonej tablicy.
Głosy dziecięce i głosy ludzi dojrzałych, mieszkańców Augustowa i osób przyjezdnych złożyły się na ten oddolny apel pamięci. Nie było słuchaczy – byli uczestnicy.
Wyczytywaniu imion i nazwisk Ofiar Obławy Augustowskiej towarzyszyła muzyka w wykonaniu 50. wiolonczelistów – uczestników V Warsztatów Wiolonczelowych, pochodzących z różnych miejsc w Polsce. Ich koncert w hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej po zakończeniu publicznego odczytywania nazwisk ofiar był ucztą muzyczną. Zagrany na zakończenie polonez Wojciecha Kilara z filmu „Pan Tadeusz” wywołał wśród publiczności prawdziwą owację.
Uczestnicy augustowskich obchodów otrzymali broszurę Obława Augustowska. Pamiętam autorstwa Danuty i Zbigniewa Kaszlejów, której druk sfinansował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Organizatorzy Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej to: Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie, Augustowskie Placówki Kultury, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Nadleśnictwo Augustów.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
[Not a valid template]
fot. Wojciech Kaszlej
Oto kolejne punkty w programie obchodów Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
(Augustów, 12 lipca 2017 r.)
godz. 16.00: Obława Augustowska – stan wiedzy po 72. latach – referat Danuty i Zbigniewa Kaszlejów w MDK w Augustowie
W augustowskim Miejskim Domu Kultury zrelacjonowaliśmy „Co wiemy i czego nie wiemy o Obławie Augustowskiej?”. Ułożyło się tak ciekawie, że klamrą spinającą spotkanie stały się wspomnienia o Ofiarach lipcowej obławy Ich rodzin i sąsiadów. Na początku były to relacje utrwalone przez Jacka Petryckiego w 1988 r. w filmie „A może o tym nie można mówić?”, którego fragment odtworzyliśmy, na końcu – wspomnienia obecnych na sali. Wypowiedzi Władysława Rukścińskiego i Waldemara Rusiłowskiego o zamordowanych w Obławie Augustowskiej były ciekawym uzupełnieniem referatu.
Transmisja na żywo: Referat „Co wiemy i czego nie wiemy o Obławie Augustowskiej po 72. latach
godz. 17.45: Złożenie kwiatów
Przed „Domem Turka” modlitwę w intencji osób zamordowanych oraz więzionych w siedzibie NKWD i PUBP odprawił ksiądz Wojciech Jabłoński, proboszcz w Bazylice Mniejszej NSJ w Augustowie. Danuta Kaszlej przypomniała zebranym dzieje tego miejsca kaźni żołnierzy niepodległościowego podziemia, w którym też w lipcu 1945 r. przetrzymywano ujętych w Obławie Augustowskiej. Wieńce i wiązanki kwiatów złożyli: Wojciech Walulik – Burmistrz Augustowa, Mirosław Karolczuk – Zastępca Burmistrza, Jarosław Szlaszyński – Starosta Augustowski, Katarzyna Beata Sturgulewska – Wicestarosta, Zbigniew Kaszlej – Prezes augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej wraz z Haliną Jankowską, Danuta Kaszlej – Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie oraz reprezentacja motocyklistów z V Rajdu Śladami Obławy Augustowskiej.
Wieńce i kwiaty złożyliśmy także pod tablicą pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej w Bazylice Mniejszej NSJ w Augustowie. Przy składaniu wiązanki od augustowskiego koła ŚZŻAK asystowały: Anna Urbanowska i Marianna Zambrzycka.
godz 18.00: Msza święta w intencji Ofiar Obławy Augustowskiej i Ich rodzin w Bazylice NSJ w Augustowie.
Mszy świętej koncelebrowanej przewodniczył oraz homilię wygłosił ksiądz proboszcz Wojciech Jabłoński. Cieszyła liczna obecność rodzin Ofiar Obławy Augustowskiej. Młodzież z Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie rozdawała broszurę, którą przygotowaliśmy specjalnie na ten dzień.
Uczestnicy mszy świętej udali się po niej na Rynek Zygmunta Augusta… Cdn.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
fot. Wojciech Kaszlej
Portal dzieje. pl: Mieszkańcy Augustowa pamiętają o ofiarach Obławy
Informacja o obchodach w Augustowie Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej TVP Białystok
Decyzją Sejmu RP 12 lipca jest od 2015 r. Dniem Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej.
Szukam informacji w mediach o obchodach i ze smutkiem stwierdzam, że – poza bogatym programem dnia w Augustowie – tylko:
W Białymstoku kwiaty pod pomnikiem Armii Krajowej złożył wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, dyrektor IPN w Białymstoku dr hab. Piotr Kardela, kombatanci, służby mundurowe.
I tyle obchodów….
Kancelaria Prezydenta RP przypomniała o tym dniu zdjęciem i wpisem o umieszczeniu w roku ubiegłym Obławy Augustowskiej wśród epitafiów na Grobie Nieznanego Żołnierza. Serwis PAP informował szeroko o augustowskich obchodach. Temat istniał w mediach społecznościowych.
To piękne, że mieszkańcy Augustowszczyzny liczną obecnością pokazali, że pamięć o sowieckiej zbrodni jest dla nich ważna. Jednak to, że tylko my nadaliśmy Dniu Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej ważną rangę nie jest powodem do radości.
Uchwała sejmowa nie wystarczy …
Danuta Kaszlej
Pierwszy punkt w programie:
O godz. 12.00 rozpoczęliśmy spacer po miejscach związanych z Obławą Augustowską w naszym mieście.
Oto trasa naszej marszruty:
1.Mural dotyczący obławy wykonany przez kibiców AKS „Sparta” na budynku przy ul. Raginisa.
2.Tablica upamiętniającą Ofiary Obławy Augustowskiej w Bazylice NSJ, poświęcona 12.07.2016 r. przez biskupa Jerzego Mazura.
3. „Dom Turka” – siedziba PUBP w Augustowie, miejsce kaźni żołnierzy niepodległościowego podziemia. Miejsce przetrzymywania ujętych w obławie z lipca 1945 r.
4. Obecny „Sklep Nocny” przy ul. 3 Maja, w którego piwnicach więzieni byli zatrzymani w Obławie Augustowskiej.
5. „Domy Dowgiertów” przy Ul. Partyzantów 9 i 11, gdzie przetrzymywane były osoby zatrzymane w Obławie Augustowskiej,
6. Cmentarz w Augustowie, gdzie modlitwę za zmarłych zmówiliśmy na symbolicznych grobach ofiar sowieckiej pacyfikacji: Lucjusza Janika, Henryka Dyczewskiego, Jana Rzepeckiego, Wacława Sobolewskiego, Jadwigi Prawdzik, Mieczysława Cichora oraz na grobie Kazimierza Dłużniakiewicza, żołnierza oddziału Władysława Stefanowskiego ps. „Grom”, który zmarł z ran po walce nad jeziorem Brożane.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
[Not a valid template]fot..Maciej Kaszlej
Przygotowaliśmy na obchody Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – Augustów, 12 lipca 2017 r. – publikację. Możesz ją obejrzeć po kliknięciu na link pod wpisem.
Będziemy rozdawać ją uczestnikom kolejnych wydarzeń składających się na program tego dnia – rozpoczynamy o godz. 12.00 spacerem po miejscach związanych z Obławą Augustowską w Augustowie.
Wydanie broszury sfinansował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – współorganizator obchodów.
Zapraszamy do zapoznania się z jej treścią:
Publikacja: Obława Augustowska. Pamiętam
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
Kto upomni się o zamordowanych w lipcu 1945 r. mieszkańców tej ziemi, jeśli nie my tu mieszkający?
Tutaj znajdziesz podstawowe informacje o Obławie Augustowskiej z lipca 1945 r.
Przybywajcie, zabierzcie rodziny, przyjaciół znajomych.
Program kończy publiczne odczytywanie imion i nazwisk Ofiar Obławy Augustowskiej, bo – jak napominał Z. Herbert
” jesteśmy mimo wszystko
stróżami naszych braci (…)
musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę”
Masowa zbrodnia ma indywidualne twarze – Przywróćmy Im twarze i imiona!
Augustów, w środę ,12 lipca 2017 r.
Będziesz?
23 czerwca 2017 r. odszedł na wieczną wartę Alfons Gorajewski ps. „Alek”, Prezes Honorowy augustowskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Będziemy pamiętać go jako patriotę, niezłomnego chorążego sztandaru AK i ciepłego, mądrego, honorowego człowieka.
Ceremonia pogrzebowa Alfonsa Gorajewskiego ps. „Alek” będzie miała miejsce 26 czerwca 2017 r. o godz. 10.30 w kościele w Żarnowie.
Cześć Jego Pamięci!
ALFONS GORAJEWSKI ps. „ALEK”
1924 – 2017
Alfons Gorajewski urodził się 10.10.1924 r. w Żarnowie, był synem Józefa i Weroniki
z domu Wasilewska.
Swoją konspiracyjną działalność rozpoczął w lutym 1943 r., jako członek siatki terenowej Placówki Raczki, Obwodu Augustów Armii Krajowej, przyjął pseudonim „Alek”. Pełnił funkcję łącznika.
Brał udział w największej na Białostocczyźnie bitwie partyzanckiej, którą 9 Pułk Strzelców Konnych Armii Krajowej pod dowództwem Wiktora Konopki „Groma” stoczył z Niemcami 8 września 1944 r. na Czerwonym Bagnie. Ranny, został wzięty do niewoli i osadzony w obozie jenieckim, mieszczącym się w szkole w Dreństwie; miał obozowy numer 614. Wraz z pięćdziesięcioma więźniami został przewieziony do kopania okopów pod Gołdap. W czasie nalotu zbiegł i powrócił do domu rodzinnego w Żarnowie. Podczas oczyszczania terenów przyfrontowych został ponownie aresztowany przez SS z oddziałów frontowych i 15.11.1944 r. osadzony w szkole w Dreństwie, w tym samym obozie, w którym przebywał poprzednio. W grudniu 1944 r. zbiegł podczas ewakuacji obozu.
Po wyzwoleniu ziemi augustowskiej spod okupacji niemieckiej był represjonowany. Wielokrotnie aresztowany przez funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie, m.in.: w 1945 r., w 1952 r. (w śledztwie przebywał 4 miesiące), w 1953 r.
Prowadził własne gospodarstwo rolne we wsi Żarnowo. Od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku aktywnie pracował w augustowskim kole Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Był wieloletnim sztandarowym pocztu augustowskiego koła ŚZŻAK; wraz z pocztem brał udział we wszystkich uroczystościach państwowych i kombatanckich. W styczniu 2017 r. został wybrany na funkcję Prezesa Honorowego augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 1999 r. awansowany został do stopnia podporucznika.
Zmarł 23 czerwca 2017 r.
25 czerwca 2017 r. w kościele Jana Chrzciciela w Augustowie (na Borkach – ul. Jana Pawła II) nastąpi poświęcenie tablicy upamiętniającej ofiary zbrodni w Ponarach pod Wilnem.
Uroczystość rozpoczyna się o godzinie 11.45. Uświetni ją obecność delegacji Stowarzyszenia Rodzin Ponarskich z panią prezes Marią Wieloch na czele, oprawę muzyczną mszy i koncert pieśni patriotycznych zapewni orkiestra Viktoria z podwarszawskiego Rembertowa, a poetyckie wprowadzenie – uczniowie Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w Augustowie.