W Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych uczciliśmy w Augustowie żołnierzy antykomunistycznego podziemia m.in. włączając się w największy ogólnopolski bieg pamięci: Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Augustów był jednym z 81 miast w Polsce, gdzie 1 marca 2015 r. Polacy pobiegli, by oddać hołd Żołnierzom Wyklętym. Pomysłodawcą i organizatorem ogólnopolskim biegu była Fundacja Wolność i Demokracja, bieg w Augustowie zorganizowali: Starosta Augustowski, Burmistrz Miasta Augustowa, Klub Historyczny im. Armii Krajowej oraz Centrum Sportu i Rekreacji w Augustowie.
Bieganie staje się coraz popularniejsze, a bieg dla idei okazał się bardzo atrakcyjną propozycją dla ponad 20 tys. osób w kraju. Zainteresowanie biegiem w Augustowie było tak duże, że rejestrację online musieliśmy zablokować już po kilku dniach. Liczba zgłoszeń przekroczyła wtedy 270 uczestników, a tyle właśnie przepięknych pamiątkowych medali otrzymaliśmy od fundacji Wolność i Demokracja. Medal na zakończenie biegu otrzymał każdy zarejestrowany biegacz. By bieg miał charakter otwarty i by każdy mógł swym wysiłkiem fizycznym uhonorować Wyklętych w dniu zawodów trwały dodatkowe zapisy. W Augustowie biegali nie tylko mieszkańcy miasta i okolicy na czele z Wojciechem Walulikiem – Burmistrzem i Piotrem Kuryło – Ambasadorem Biegu. Na starcie stanęli też biegacze z Olecka, Gołdapi, Białegostoku, Suwałk, Sejn, Zambrowa, Suchowoli, Sokółki, Ełku, Grajewa, Rajgrodu, Warszawy a nawet Bełchatowa. Atmosfera była równie doskonała jak pogoda, organizacja profesjonalna, więc zadowoleni uczestnicy wywieźli ze sobą dobry obraz naszego miasta. Szacujemy, że w wydarzeniu wzięło udział około 400 osób, bo biegaczom przyszły kibicować rodziny, znajomi i wszyscy zainteresowani patriotycznym przesłaniem biegu.
Data święta – Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych nawiązuje do 1 marca 1951 r. Tego dnia w warszawskim więzieniu na Mokotowie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Od 2011 r. jest to święto państwowe, honorujące żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego, walczących o wolność – przeciwko sowietyzacji w latach 1944 – 1963 w obrębie przedwojennych granic RP. Na naszym terenie ostatni partyzant został zastrzelony w obławie w listopadzie 1954 r. W czasie biegu popularyzowaliśmy wiedzę o zbrojnym oporze na Augustowszczyźnie. Zadbaliśmy też o całodniową oprawę święta, tak, by przypomnieć i upamiętnić tych, którzy musieli żyć „prawem wilka” walcząc z komunistycznym zniewoleniem i płacili za to cenę najwyższą. Uroczystości rozpoczęły się pod „Domem Turka”, miejscem kaźni akowców, członków poakowskiego podziemia oraz osób ich wspierających. Uczciliśmy ich modlitwą prowadzoną przez ks. Marcina Mackiewicza, złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy.
W Bazylice Mniejszej NSJ mszę świętą w intencji Żołnierzy Wyklętych koncelebrował i homilię wygłosił ksiądz prałat Jan Wróblewski. Obecne były władze samorządowe powiatu i miasta, cieszył udział licznych pocztów sztandarowych, które wystawiły: Urząd Miasta Augustów, Zespół Szkół Ogólnokształcących, II Liceum Ogólnokształcące w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie, Augustowskie Centrum Edukacyjne, Zespół Szkół Technicznych, Gimnazjum Nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków, Zespół Szkół Samorządowych im. 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, Szkoła Podstawowa nr 2 im. Zygmunta Augusta, Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marii Konopnickiej, Szkoła Podstawowa nr 6 im. Armii Krajowej.
Przy amfiteatrze zlokalizowanym nad jeziorem Necko pracownicy CSiR z dyrektorem Andrzejem Zarzeckim i współorganizującym każdy etap przedsięwzięcia Adamem Wysockim, trzydziestu wolontariuszy z augustowskiego II LO i harcerze z Augustowskiej Drużyny Wędrowniczej od rana pracowali na rzecz perfekcyjnej organizacji biegu. Tak, jak i dzień wcześniej uczestnicy odbierali pakiety startowe m.in. z koszulką z wizerunkiem jednego z Wyklętych: „Inki”, „Młota”, „Łupaszki”, „Olecha”, „Lalka”. Prowadzący wydarzenie Bartek Świerkowski przekazywał informacje zarówno o biegu, jak i o jego bohaterach – Żołnierzach Wyklętych. Zbigniew Kaszlej przed rozpoczęciem biegów zaprosił reprezentację biegaczy na augustowski cmentarz, gdzie spoczywają „Wyklęci” z naszego terenu. Modlitwą, światłami pamięci i opowieścią o ich losach uhonorowano Piotra Milanowskiego „Ćmę”, „Łuka”, „Rukścia”, Franciszka Niedźwiedzkiego „Derkacza” i Stanisława Siedleckiego „Wiernego”, „Klona”.
Po rozpoczęciu uroczystości przez organizatorów: Jarosława Szlaszyńskiego – Starostę Augustowskiego, Wojciecha Walulika – Burmistrza Miasta Augustowa, Danutę Kaszlej – Prezesa klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie i Andrzeja Zarzeckiego – Dyrektora Centrum Sportu i Rekreacji w Augustowie odbyły się trzy biegi na dystansach: 1000 m dla gimnazjalistów, 1963 m i 5000 w kategorii Open.
Wyniki rywalizacji:
1000m – dziewczęta: 1. Świacka Anita (Gimnazjum nr 3) 2. Korzun Aleksandra (UKS Technik Augustów) 3. Sołtys Weronika (Gimnazjum nr 2); chłopcy: 1. Sobolewski Jakub (Gimnazjum nr 4) 2. Brankiewicz Mariusz (Gimnazjum nr 2) 3. Kierklo Jakub (Gimnazjum nr 3).
Dystans 1963 m – kobiety: 1. Michałowska Daria (Augustów) 2. Żdanuk Agnieszka (Augustów) 3. Sztukowska Monika (Augustów); mężczyźni: 1. Baranowski Daniel (Augustów) 2. Barszczewski Tomasz (Ślepe) 3. Dąbrowski Szczepan (Augustów).
Dystans 5000 m kobiety: 1. Trzaskowska Joanna (Augustów) 2. Chełmińska Katarzyna (Augustów) 3. Rowińska Karolina (Augustów); mężczyźni: 1. Ostaszewski Arkadiusz (Józefowo) 2. Kuryło Piotr (Augustów) 3. Brynda Marcin (Olecko).
Gratulujemy wygranym i wszystkim osobom, które tego dnia uczestnicząc w biegu, oddały hołd Żołnierzom Wyklętym. Cieszyła obecność członków Zarządu Powiatu Augustowskiego i radnych miejskich z Przewodniczącym Rady Miasta Filipem Chodkiewiczem na czele. Dziękujemy za wrzuconą do puszek wolontariuszy kwotę 558, 36 zł na budowę szkoły z polskim językiem nauczania w Łanowicach (wieś w dawnym województwie lwowskim; obecnie na Ukrainie w rejonie samborskim) im. płk. Franciszka Niepokólczyckiego (Prezesa II Zarządu Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość).
Piękna, słoneczna pogoda pozwoliła na rozegranie biegów w doskonałych warunkach.Ciepła kawa, herbata oraz żołnierska grochówka również służyły integracji.
Po zakończeniu biegów uczestnicy sportowo – historycznego przedsięwzięcia, w tym władze samorządowe powiatu i miasta oraz reprezentacje augustowskich szkół zapalili symboliczne znicze i złożyli kwiaty pod Pomnikiem Kresowych Straceńców – Żołnierzy Polski Podziemnej Poległych na kresach II RP w latach 1944-1954.
Dopełnieniem obchodów Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Augustowie była specjalna projekcja spektaklu „Inka 1946” na którą zaprosiło augustowskie Kino „Iskra”. We wprowadzeniu historycznym przed pokazem Danuta Kaszlej – Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie poinformowała, że tego dnia – 1 marca 2015 r. Łukasz Kamiński Prezes IPN ogłosił fakt identyfikacji wydobytych na gdańskim cmentarzu wojskowym szczątków Danuty Siedzikówny „Inki”.
Dziękujemy współorganizatorom augustowskich obchodów: II Liceum Ogólnokształcącemu w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie, Zespołowi Placówek Młodzieżowych, Kinu „Iskra”, Drużynie Wędrowniczej „Szczupakabra”, Augustowskim Placówkom Kultury, Straży Miejskiej, Ochotniczej Straży Pożarnej Augustów – Lipowiec.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie