W ostatnią niedzielę lipca, w kościele pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej w Augustowie, obchodziliśmy połączone święto dwóch ważnych dla ziemi augustowskiej środowisk kombatanckich: 1 Pułku Ułanów Krechowieckich oraz żołnierzy augustowskiego Obwodu Armii Krajowej, by dziękować za służbę Polsce żyjącym, a modlić się za poległych i zmarłych Krechowiaków i Akowców.
Ułani Krechowieccy i żołnierze Armii Krajowej to sól tej ziemi – oni tworzyli jej tożsamość. Pisali historię Augustowszczyzny nie piórem, lecz własnym życiem.
Etos Krechowiaków i Akowców jest wspólny: „Bóg, Honor, Ojczyzna”. Wielu żołnierzy 1. Pułku Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego zasiliło w czasie II wojny światowej, i po niej, niepodległościowe podziemie, walcząc z okupantami w szeregach Armii Krajowej, a następnie Armii Krajowej Obywateli i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.
W przeddzień święta Jarosław Szlaszyński – Wicestarosta Augustowski i Zbigniew Kaszlej – wiceprezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie zapalili symboliczne światła pamięci na znajdujących się na augustowskim cmentarzu mogiłach Krechowiaków i Akowców.
Obchody rozpoczęły się 27 lipca 2014 r. w kościele pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Augustowie. Uroczystej mszy świętej koncelebrowanej przewodniczył i homilię wygłosił ksiądz prałat Marian Szewczyk.
Przybyli kombatanci zrzeszeni w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Sybiracy, rodziny krechowieckie. Wojsko Polskie reprezentował 14. Suwalski Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego z dowódcą ppłk Waldemarem Siedleckim i 15. Brygada Zmechanizowana z Giżycka z mjr Grzegorzem Bazanem – zastępcą dowódcy Batalionu Czołgów w Orzyszu. Z pocztami sztandarowymi przybyły grupy rekonstrukcyjne Szwadronów Kawalerii im. 1. Pułku Ułanów Krechowieckich w Kobyłce, a także w Lublinie. Ponadto poczet sztandarowy wystawiło augustowskie koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i Zespół Szkół Samorządowych im. 1. Pułku Ułanów Krechowieckich w Augustowie. Proporzec 1. Pułku Ułanów Krechowieckich prezentowali żołnierze 1. Batalionu pancernego im. 1. Pułku Ułanów Krechowieckich w Orzyszu, dziedziczącego tradycje krechowieckie.
Przybyły władze samorządowe z Franciszkiem Wiśniewskim – Starostą i Jarosławem Szlaszyńskiem – Wicestarostą, Kazimierzem Kożuchowskim – Burmistrzem i Izabelą Piasecką – Zastępcą Burmistrza Augustowa.
Po mszy świętej uroczystości przeniosły się przed kościół, gdzie zebrani odśpiewali hymn państwowy i odmówili prowadzoną przez księdza prałata Mariana Szewczyka modlitwę za poległych, zmarłych oraz żyjących żołnierzy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich i augustowskiego Obwodu Armii Krajowej oraz ich rodziny.
Por. Zbigniew Perkowski z 14. Suwalskiego Batalionu Artylerii Przeciwpancernej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego odczytał Apel Poległych. Duże wrażenie na zebranych zrobiła salwa honorowa oddana przez kompanię honorową 14. Suwalskiego Batalionu. Następnie delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem żołnierzy 1. Pułku Ułanów Krechowieckich im. płk Bolesława Mościckiego poległych w walce o wolność Polski oraz pod pomnikiem żołnierzy Armii Krajowej poległych i pomordowanych przez Gestapo, NKWD i UB w latach 1939-1956. Ważnym elementem uroczystości było wręczenie ppłk dypl. Waldemarowi Siedleckiemu Złotego Medalu Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej przyznanego przez Przewodniczącego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa za szczególne zasługi w upowszechnianiu idei pamięci narodowej oraz wyróżniającą się działalność związaną z upamiętnianiem miejsc walk i męczeństwa Narodu Polskiego, a także opiekę nad tymi miejscami.
Kolejny punkt uroczystości dotyczył walk augustowskich ułanów w kampanii wrześniowej 1939 roku. 13 września tegoż roku w okolicach wsi Wodźki – Olszewo żołnierze 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, wchodzącego w skład Suwalskiej Brygady Kawalerii, przebijali się z niemieckiego okrążenia. Po bitwie dwie siostry z rodziny Pławińskich znalazły na skraju wsi wojskową skrzyneczkę, w którym znajdowały się zdjęcia, haftowana chusteczka oraz pościel. Po zakończeniu działań wojennych rodzina Pławińskich, a wraz nimi zawartość skrzyneczki, trafiła do Morąga. Gdy pani Janina Szostak „odziedziczyła” po rodzicach te pamiątki jej marzeniem było przekazanie ich właścicielowi bądź rodzinie krechowieckiego żołnierza. Jedynym tropem były fotografie. Zostały one opublikowane w mediach, głównie dzięki Panu Przemysławowi Kisielewskiemu z Dallas, który prowadzi funpage o Moragu na Facebooku. Z prośbą o pomoc w identyfikacji osób na zdjęciach zwrócono się też do Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie. Do rozwikłania zagadki przyczynił się min. Pan Jarosław Szlaszyński, badacz dziejów augustowskiego pułku. Pan Janusz Tobiasz z Augustowa rozpoznał na zdjęciach grupowych dziadka Wincentego Zmaczyńskiego, który był wachmistrzem w 1. Pułku Ułanów Krechowieckich. Pani Maria Kozioł na innej fotografii ze zbioru odnalazła stryjka – Józefa Rakusa.
Państwo Maria i Cezary Dziedziech z Morąga oraz Pani Barbara Barczuk z Ostródy, potomkowie osób, które znalazły plecak w Wodźkach, przekazali te cenne pamiątki symbolicznie na ręce Pani Marii Kozioł. Isnieja szansa, że z czasem rodziny udostępnią je szerokiemu gronu odbiorców, np. w formie plansz edukacyjnych, prezentowanych w augustowskich szkołach. Za udział w święcie żołnierzy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich i augustowskiego Obwodu Armii Krajowej podziękował wszystkim obecnym Franciszek Wiśniewski – Starosta Augustowski. Uroczystość zakończyło ustanowienie Komitetu Honorowego obchodów 100. rocznicy utworzenia 1. Pułku Ułanów Krechowieckich, którą obchodzić będziemy w 2015 r. Podziękowania za zaproszenia oraz wyrazy wdzięczności za organizację święta żołnierzy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich i augustowskiego Obwodu Armii Krajowej przesłała Pani Anna Szlenkier – córka Krechowiaka Bolesława Podhorskiego oraz Maciej Żywno – Wojewoda Podlaski i Wojciech Dzierzgowski – Wicewojewoda Podlaski.
Zbigniew Kaszlej
Autorem zdjęć jest Michał Kaszlej
[Not a valid template]
[Not a valid template]
[Not a valid template]