16 września 2013 r. w Bazylice Mniejszej Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie otwarto wystawę „Wołyń 1943. Niedokończone Msze Wołyńskie. Martyrologium duchowieństwa wołyńskiego ofiar zbrodni nacjonalistów ukraińskich w czasie II wojny światowej”. Ideę wystawy zaprezentował Romuald Gumienniak – Sekretarz Rady Głównej Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, który w krótkim wprowadzeniu wyjaśnił tytuł ekspozycji, tłumacząc , że podczas rzezi wołyńskiej w 1943 r. zostało zamordowanych wielu duchownych. Dowiedzieliśmy się, że księża byli świadomi tego, że grozi im niebezpieczeństwo i utrata życia, ponieważ o mordach i o tym, co się dzieje, wiedzieli już wcześniej, po tym jak dochodziły do nich informacje z pobliskich wiosek. Pomimo to, księża i siostry zakonne wykazywali się nadludzką odwagą, nigdy nie zostawiając swoich parafian i wiernych, trwając z nimi do końca. Romuald Gumienniak opowiedział też historię, która wydarzyła się 14 lipca 1943 r., kiedy to podczas mszy banderowcy otworzyli ogień do modlących się i zabili prawie wszystkie tam zgromadzone osoby.
Wystawa składa się z plansz przedstawiających życiorysy 26 zabitych osób konsekrowanych, których pamięć uczczono zapalając znicz pod każdą planszą.
Wystawa powstała przy współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Łucku, Centrum UCRAINICUM KUL oraz Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie. Ekspozycję w Augustowie zawdzięczamy Katolickiemu Stowarzyszeniu „Civitas Christiana” Oddział w Augustowie i Bazylice Mniejszej p.w. Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie.
Można ją oglądać do 29 września br. w nawie bocznej bazyliki NSJ. Gorąco polecam, ponieważ losy Polaków zamordowanych przez nacjonalistów ukraińskich są pomijane i zapominane.
Jasiek Chełmiński
uczeń klasy I d
II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie
im. Polonii i Polaków na Świecie