8 października 2012 r. w siedzibie Muzeum Ziemi Piskiej w Piszu odbyła się konferencja naukowa „Historia i źródła”, zorganizowana przez: Muzeum Ziemi Piskiej i Instytut Pamięci Narodowej.

Na program spotkania, prowadzonego przez dr. hab. Tomasza Balbusa z Oddziału IPN we Wrocławiu, składały się nw. referaty:
1. dr Arunas Bubnys (dyrektor pionu naukowego Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy w Wilnie) – „Akta NKWD/NKGB dotyczące zwalczania polskiego i litewskiego podziemia niepodległościowego”,
2. dr Rafał Leśkiewicz (dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w Warszawie) – „Współpraca międzynarodowa BUIAD IPN (Litwa, Ukraina, Rumunia, Niemcy)”,
3. dr hab. Piotr Niwiński (profesor Uniwersytetu Gdańskiego) – „Akta komunistycznej bezpieki dotyczące konspiracji i środowisk wileńskich jako źródła do badań historycznych”,
4. Marcin Majewski (kierownik Sekcji Edycji Źródeł i Badań Archiwalnych BUIAD IPN w Warszawie) – „Sowieckie/rosyjskie edycje dokumentów i informatorów personalnych służb bezpieczeństwa ZSRS”.
W konferencji udział wzięli Danuta i Zbigniew Kaszlejowie – członkowie Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie. Wywołali oni rozmowę na temat źródeł dotyczących Obławy Augustowskiej z lipca 1945 r. w zasobach litewskiego Archiwum Akt Specjalnych. Dr Arunas Bubnys potwierdził znaną informację o prawdopodobnym przekazaniu do Moskwy dokumentów dotyczących obławy na terenie dzisiejszej Litwy, jednak zgodził się, że informacje z ujawnionych w 2011 r. szyfrogramów Abakumowa do Berii z lipca 1945 r. powinny zaowocować podjęciem na nowo kwerendy. Podzielił zdanie  Danuty Kaszlej, że przekazanie litewskiemu NKWD  w lipcu 1945 r. jednorazowo grupy 514. aresztowanych, uznanych przez Smiersz za Litwinów, a wśród nich 252. zakwalifikowanych już jako bandyci, czyli ujęci w augustowskich lasach partyzanci, musiało zostać odnotowane. Ze zrozumieniem spotkał się, zgłoszony przez historyków z Augustowa, postulat podjęcia badań nad wyjaśnieniem ich losu i ujęcia tematu pacyfikacji podziemia w kompleksie Puszczy Augustowskiej po obu stronach linii Curzona w ramach realizowanego przez IPN projektu o Polsce i Litwie wobec sowietyzacji. Czas pokaże, czy za słowami pójdą działania.

Zbigniew Kaszlej

 [Not a valid template]