W dniach 18-20 września 2015 r. trasę: Sokółka – Kopna Góra – Kuźnica – Augustów – Sejny – Berżniki przebiegli uczestnicy II Sztafety Niepodległości upamiętniającej 95. rocznicę bitwy nad Niemnem. Młodzi ludzie – odwiedzając miejsca ważnych wydarzeń historycznych, modląc się na grobach Polaków, którzy oddali życie za Ojczyznę – dali świadectwo, że są kolejnym pokoleniem dla którego wolność i niepodległość są ważnymi wartościami.
Gratulujemy organizatorom przedsięwzięcia – zaprzyjaźnionemu Stowarzyszeniu Historycznemu im. Bohaterów Ziemi Sokólskiej. Na ich prośbę nasz Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie włączył się w przyjęcie Sztafety Niepodległości na terenie augustowskiego powiatu.
[Not a valid template]
Zaprosiliśmy biegnących na uroczysko Kozi Rynek, gdzie Danuta Kaszlej opowiedziała o powstańcach 1863 r. z oddziału płk. Józefa Konstantego Ramotowskiego „Wawra”, którzy mieli tu swoje obozowisko. Powstańcza mogiła na Kozim Rynku kryje prochy powstańców z partii „Wawra” poległych 29 czerwca 1863 r. w bitwie z rosyjską piechotą i kozakami.
Nieopodal znajduje się pomnik Uderzeniowych Batalionów Kadrowych Konfederacji Narodu, upamiętniający potyczkę z 4 sierpnia 1943 r. UBK pod dowództwem Ryszarda Reiffa ps. „Jacek”, stoczoną z Niemcami w okolicach Koziego Rynku. Opowiedział o niej uczestnikom sztafety Zbigniew Kaszlej, który zaakcentował też walkę o niepodległą Polskę żołnierzy Armii Krajowej i Żołnierzy Wyklętych dla których augustowskie lasy były miejscem schronienia.
Pięknie przyjęło uczestników II Sztafety Niepodległości II Liceum Ogólnokształcące w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie. W sobotnie popołudnie 19 września br. uczniowie tej szkoły, zorganizowani przez Zbigniewa Ryniewicza, włączyli się w sztafetę i poprowadzili ją od rogatek miasta pod Pomnik Żołnierzy Wyklętych Poległych na Wschodzie. Wraz z nimi biegli gimnazjaliści z Zespołu Szkół Samorządowych im. 1 Pułku Ułanów Krechowieckich w Augustowie z opiekunem Tomaszem Kuźmickim.
Pod pomnikiem „Wyklętych” oczekiwała na biegnących dyrektor augustowskiego II LO Barbara Koronkiewicz i wicedyrektor Tomasz Choroszewski wraz z grupą uzdolnionej młodzieży, którzy poprzez teksty poetyckie i historyczne oraz muzykę przedstawili dramatyczne losy Polaków -Kresowych Straceńców, poległych w walce z sowieckim zniewoleniem w latach 1944 – 1954 na kresach II RP. Słowa najwyższego uznania należą się młodym artystom: Patrycji Frydrych, Anecie Leszczyńskiej, Klaudii Paszkowskiej, Paulinie Prostko, Robertowi Baranowskiemu, Wojtkowi Czarnieckiemu, Kubie Milewskiemu i Mateuszowi Siedleckiemu.
Wstęp uczniów II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie przygotowali nauczyciele tej szkoły: Maria Kisielewska i Tomasz Choroszewski, wg scenariusza opracowanego wraz z Danutą Kaszlej.
Nagłośnienie zapewniły Augustowskie Placówki Kultury.
Ksiądz Dariusz Stańczyk, proboszcz parafii z Tobolska na Syberii a jednocześnie komendant Wileńskiego Hufca Maryi im. Pani Ostrobramskiej wzruszony dziękował obecnemu na uroczystości Burmistrzowi Augustowa – Wojciechowi Walulikowi oraz dyrekcji, nauczycielom i młodzieży augustowskiego II LO za tak serdeczne przyjęcie uczestników sztafety, wśród których była też grupa wileńskich harcerzy.
Na augustowskim przystanku II Sztafety Niepodległości nie mogliśmy też pominąć Obławy Augustowskiej z lipca 1945 r., tym bardziej, że dotknęła ona również mieszkańców ziemi sokólskiej i wileńskiej, czyli przodków biegnącej w sztafecie młodzieży. Każdy uczestnik otrzymał przygotowane przez Danutę i Zbigniewa Kaszlejów Wydanie Specjalne Biuletynu Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie z podstawowymi informacjami o Obławie Augustowskiej. Mamy nadzieję, że organizatorzy i uczestnicy II Sztafety Niepodległości będą dzielić się wiedzą o tej sowieckiej zbrodni na Polakach w swoich środowiskach.
W niedzielę, 20 września, trasę ostatniego dnia uczestnicy sztafety rozpoczęli od oddania hołdu Żołnierzom Podziemia Niepodległościowego więzionym, katowanym i zamordowanym w „Domu Turka” – augustowskiej siedzibie NKWD i PUBP.
Organizatorem sztafety było Stowarzyszenie Historyczne im. Bohaterów Ziemi Sokólskiej, jej augustowską część współfinansował Burmistrz Miasta Augustowa zapewniając uczestnikom posiłki oraz Starosta Augustowski, który zaprosił na nocleg w Bursie Międzyszkolnej. O bezpieczeństwo biegnących zadbali funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w Augustowie.
Danuta Kaszlej
Prezes Klubu Historycznego
im. Armii Krajowej w Augustowie