Na zaproszenie ks. prałata Stanisława Wysockiego – prezesa Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 r. w Suwałkach 30 września 2012 r. gościł prof. Ireneusz Kamiński, pełnomocnik rodzin katyńskich w postępowaniu przed Trybunałem w Strasburgu, współautor skargi na złamanie przez Rosję Konwencji Praw Człowieka oraz Ewa Łosińska, dziennikarka Rzeczpospolitej pilotująca ten temat  i od lat wspomagająca rodziny ofiar NKWD z 1940 r. W spotkaniu udział wzięły rodziny zamordowanych w Obławie  Augustowskiej z powiatów augustowskiego, suwalskiego i sejneńskiego oraz  Danuta Kaszlej – Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie, Zbigniew Kaszlej i Wojciech Walulik – członkowie zarządu klubu.

Prof. Ireneusz Kamiński, zaprezentował zebranym drogę, jaką przeszły rodziny katyńskie  – od procedury prawnej przeprowadzonej przed rosyjskimi instytucjami sądowymi  do skargi przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. W jej wyniku zbrodnia katyńska wyrokiem trybunału z kwietnia 2012 r. uznana została za nieprzedawniającą się zbrodnię wojenną a nie pospolite przestępstwo, jak kwalifikowali ją Rosjanie. We wrześniu br. przyjęty został wniosek o rozpatrzenie przez Wielką Izbę Trubunału, instancję odwoławczą złożoną z 17 sędziów, oceny skuteczności śledztwa rosyjskiego w sprawie katyńskiej. Wyroku należy spodziewać się pod koniec 2013 r.    Według prof. Kamińskiego z drogi prawnej, którą przeszły rodziny katyńskie, powinny skorzystać także rodziny Ofiar Obławy Augustowskiej. Jej początek to wszczęcie postępowania wyjaśniającego i przeprowadzenie całej  procedury prawnej obowiązującej w Federacji Rosyjskiej.  Jeśli strona rosyjska  w jej ramach nie wskaże miejsca zbrodni oraz pochówku Ofiar Obławy Augustowskiej, wówczas werdykt rosyjskiego sądu będzie podstawą skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Dobrą informacją jest fakt, iż procedury w Rosji przeprowadzane są szybko. Można spodziewać się rozpatrzenia wniosku przez prokuraturę i sąd, w razie niekorzystnej decyzji prokuratury, w ciągu kilku miesięcy.  Prof. Kamiński odpowiedział na wszystkie pytania zebranych, zadeklarował swoją nieodpłatną pomoc prawną. Spotkanie posłużyło też przekazaniu gościom z Krakowa ważnych z prawnego punktu widzenia informacji historycznych oraz wskazania istotnych dla sprawy dokumentów. Zadbali o to przedstawiciele Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie.     
Nie chcemy od Rosjan żadnych odszkodowań, ale jedynie tego, by powiedzieli, gdzie leżą nasi bliscy – tak intencję spotkania prof. Ireneuszowi Kamińskiemu tłumaczył ks. prałat Stanisław Wysocki.
Zebrani ustalili tryb pracy na przyszłość. Grupa dziewięciu osób zadeklarowała złożenie do prokuratury rosyjskiej wniosku o wszczęcie postępowania wyjaśniającego, w sprawie losu ich bliskich. Z wyników tego postępowania będą mogły skorzystać wszystkie rodziny zamordowanych w Obławie Augustowskiej. Konieczne jest zebranie kwoty ok. 5 tys. euro na opłacenie prawnika rosyjskiego, pilnującego procedury w Rosji. Jeśli znajdą się osoby lub podmioty prawne, które zechcą wspomóc finansowo bliskich zamordowanych w lipcu 1945 r., prosimy o kontakt z ks. Stanisławem Wysockim lub ze Zbigniewem Kaszlejem.

Zbigniew Kaszlej