. W Augustowie i Białobrzegach, 17 września 2020 r., miały miejsce obchody 100. rocznicy operacji nadniemeńskiej, 81. rocznicy niemieckiej i sowieckiej agresji na Polskę oraz Światowego Dnia Sybiraka.
fot. Wiesław Meller
Uroczystości rozpoczęły się na augustowskim cmentarzu, przy Kwaterze Obrońców Ojczyzny, odśpiewaniem Mazurka Dąbrowskiego.
Wprowadzenia historycznego dokonał Jarosław Szlaszyński – Starosta Augustowski. Przedstawił walkę o zjednoczenie Augustowszczyzny z Macierzą prowadzoną na naszej ziemi z Litwinami i bolszewikami we wrześniu 1920 r. Podkreślił też wagę zachowania pamięci o II wojnie światowej. Wtedy znów niepodległości ojczyzny musieli bronić żołnierze Wojska Polskiego, walcząc od 1 września 1939 r. z III Rzeszą i od 17 września 1939 r. – ze ZSRR.
O tym, jak wyglądały wrześniowe dni 1939 r. na Augustowszczyźnie opowiedzieli uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie. Wykorzystali opracowania Jarosława Szlaszyńskiego, pamiętniki Tadeusza Sobolewskiego, Wiktorii Malinowskiej, Cecylii Słomy oraz relacje Izydora Bronakowskiego – wybór tekstów przygotowali na zajęciach Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie.
fot. Wiesław Meller
fot. Weronika Stachurska
Modlitwę za Obrońców Ojczyzny z lat 1919 – 1920 i ofiary II wojny światowej poprowadził ks. Daniel Kowalski. Przy pomnikach poległych i zamordowanych w wojnie 1919 – 1920 oraz w II wojnie światowej uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty i zapalili znicze. Następnie kombatanci, władze samorządowe, dyrektorzy szkół i młodzież uczynili to samo na mogiłach poległych we wrześniu 1920 r. oraz na grobach żołnierzy Wojska Polskiego zamordowanych 23 września 1939 r. przez Sowietów w Białobrzegach.
fot. Weronika Stachurska
fot.Wiesław Meller
fot. Weronika Stachurska
Ciąg dalszy uroczystości miał miejsce w Białobrzegach, przy pomniku żołnierzy Wojska Polskiego, rozbrojonych i zamordowanych w tym miejscu przez sowieckich czołgistów.
O tej zbrodni, dokonanej 23 września 1939 r., opowiedział starosta – Jarosław Szlaszyński. Postać Izydora Bronakowskiego, twórcy pomnika i kustosza pamięci tego miejsca zaprezentowała Danuta Kaszlej – prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie. Relacje naocznych świadków wydarzeń sprzed 81 lat przytoczyli Karolina Kuryło oraz Tomasz Choroszewski – wicedyrektor II LO w Augustowie. Za troskę o zachowanie pamięci podziękowała organizatorom Barbara Czartoszewska – wiceprezes Oddziału Związku Sybiraków w Augustowie.
W tej części uroczystości, prowadzonej przez sołtysa wsi Białobrzegi – Bartosza Cichego, wzięła udział społeczność Szkoły Podstawowej im. gen. Prądzyńskiego w Białobrzegach z dyrektor Katarzyną Korąkiewicz i sztandarem szkoły. Pod pomnikiem złożono kwiaty i zapalono znicze.
fot. Wiesław Meller
W Augustowie i Białobrzegach hołd Obrońcom Ojczyzny oddali przedstawiciele samorządów: sejmik wojewódzki reprezentował Bogdan Dyjuk, władze powiatu – Starosta Jarosław Szlaszyński, władze miasta Augustowa – Sylwia Zajkowska i Michał Kotarski, obecny był Wójt Gminy Augustów Zbigniew Buksiński wraz z Przewodniczącą Rady Gminy – Ewą Frąckiewicz.
Wartę honorową przy pomnikach w obu częściach uroczystości pełnili żołnierze 12 Batalionu Lekkiej Piechoty Wojsk Obrony Terytorialnej a na mogiłach Obrońców Ojczyzny – harcerze z 5 Augustowskiej Drużyny Harcerskiej „Enigma”.
Przewodnikami po wydarzeniach sprzed 81 lat byli uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie: Patrycja Sobieska, Justyna Bożewicz, Wioletta Leńkowska (klasa I c), Aleksandra Konopko (klasa I a),Mateusz Krzywiński, Igor Domaszewski (klasa I b), Mateusz Olszewski (klasa III c) przygotowani przez Danutę Kaszlej i Tomasza Choroszewskiego.
Mogiły bohaterów posprzątali uczniowie klasy I a. Dziękujemy za pomoc nauczycielom II LO: Grzegorzowi Gołaszewskiemu, Marii Kisielewskiej, Lenie Olechowskiej. Dyrektor Barbara Koronkiewicz zadbała o kwiaty i znicze, które młodzież złożyła na każdej mogile i pod pomnikami w Augustowie i Białobrzegach.
Organizatorami obu części uroczystości byli: Starosta Augustowski, Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie, Sołtys wsi Białobrzegi. Współorganizatorzy to: Szkoła Podstawowa im. gen. I. Prądzyńskiego w Białobrzegach i II Liceum Ogólnokształcące w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie.
fot. Weronika Stachurska
Podsumowaniem obchodów była msza święta, na którą Sybiracy zaprosili do kościoła p.w. Miłosierdzia Bożego w Augustowie. Celebrował ją i homilię wygłosił ks. proboszcz Waldemar Brodziak. Przybyły poczty sztandarowe Związku Sybiraków, Szkół Podstawowych im. Sybiraków w Netcie i Krasnymborze, Szkoły Podstawowej nr 2 w Augustowie im. Zygmunta Augusta, Szkoły Podstawowej nr 6 im. Armii Krajowej w Augustowie. Pod tablicą upamiętniającą wywózki mieszkańców Augustowszczyzny na Syberię kwiaty od władz powiatu augustowskiego złożył Zbigniew Kaszlej – Naczelnik Wydziału Organizacyjno – Prawnego Starostwa Powiatowego w Augustowie.
Pamięć i przestroga – takie przesłanie płynie z obchodów ważnych wrześniowych rocznic w Augustowie i Białobrzegach.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom uroczystości a szczególnie ciepło tym, którzy wsparli organizatorów.
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie
Fotoreportaż Weroniki Stachurskiej
