Na zaproszenie Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 r. w dniach 4-9.08.2012 r. w Augustowie przebywał Nikita Pietrow – wiceprzewodniczący rosyjskiego Stowarzyszenia „Memoriał” z żoną oraz przyjaciółmi. Była to druga wizyta rosyjskiego historyka w Augustowie. W październiku 2011 r. gościliśmy go na sesji klubu historycznego i wraz z rodzinami Ofiar Obławy Augustowskiej dziękowaliśmy za ujawnione przez niego rosyjskie szyfrogramy z lipca 1945 r., przywracające nadzieję na wyjaśnienie tajemnicy lipcowej pacyfikacji. Są to dwa raporty dowódcy kontrwywiadu wojskowego „Smiersz” do szefa NKWD, Ławrentija Berii o realizacji kolejnych etapów likwidacji polskiego podziemia niepodległościowego w Puszczy Augustowskiej. Szyfrogramy te stanowią dowód, że Obława Augustowska była zbrodnią przeciwko ludzkości, która nie ulega przedawnieniu. Nie udzielają one odpowiedzi na pytanie najważniejsze dla bliskich ofiar: gdzie znajdują się doczesne szczątki zamordowanych w lipcu 1945 roku? Nie znamy też pełnej listy zabitych, ani miejsca mordu. Dokumenty pozwalają natomiast stwierdzić z całą pewnością, że liczba Ofiar Obławy Augustowskiej jest większa niż przyjmowana dotąd. Znaczenie ujawnienia tych szyfrogramów polega też na tym, że strona radziecka nie może podtrzymywać twierdzenia, jakoby nie posiadała dokumentów o pacyfikacji w „lasach augustowskich” z lipca 1945 roku. Czekamy wciąż na te, które pozwolą odnaleźć doły śmierci. W kwietniu br. prezes IPN otrzymał od historyków ze Stowarzyszenia Memoriał uwierzytelnione kopie meldunków dowódcy „Smiersza”, których istnienie ujawnił Nikita Pietrow. Memoriał wystąpił też do władz rosyjskich z wnioskiem o rehabilitację Ofiar Obławy Augustowskiej. Szczegółowo informował o tych działaniach Nikita Pietrow, m.in. na konferencji prasowej zorganizowanej 6.08.2012 r. przez Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 r., Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie i Archiwum Państwowe w Suwałkach. Jesteśmy wdzięczni Oddziałowi IPN w Białymstoku za udział w konferencji i zapewnienie profesjonalnego tłumaczenia.
Po udzieleniu odpowiedzi na pytania dziennikarzy, historyków i innych osób zainteresowanych wyjaśnieniem zbrodni, Nikita Pietrow spotkał się z rodzinami zamordowanych. Radził, by żądały one od władz polskich interwencji u Rosjan w sprawie wyjaśnienia zbrodni z lipca 1945 r. oraz wskazał drogę składania do rosyjskiej prokuratury wniosków o rehabilitację.
W ciągu kilku dni spędzonych w Polsce państwo Pietrow i ich przyjaciele byli gośćmi rodziny Wysockich w Białej Wodzie, w miejscu, skąd sowieci zabrali w Obławie Augustowskiej Ludwika, Anielę i Kazimierę – ojca i dwie siostry księdza prałata Stanisława Wysockiego. Zwiedzili również Augustów i Suwałki, odbyli rejs motorówkami po jeziorze Wigry, statkiem po augustowskich jeziorach. Odwiedzili Muzeum Kanału Augustowskiego, sanktuarium w Studzienicznej, wigierski klasztor Kamedułów, Śluzę Paniewo, Stary Folwark, oddali cześć Ofiarom Obławy Augustowskiej pod pomnikiem – krzyżem w Gibach.
Wizyta doszła do skutku dzięki determinacji księdza Stanisława Wysockiego – prezesa i Bogdana Nowackiego – wiceprezesa Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 r. Wielkie podziękowania należą się Wojciechowi Walulikowi – Dyrektorowi II Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie im. Polonii i Polaków na Świecie oraz Danucie i Zbigniewowi Kaszlejom, którzy współorganizowali pobyt gości. Przybliżenie historii, przyrody i gościnności ziemi augustowskiej, suwalskiej i sejneńskiej było możliwe też dzięki ks. Jackowi Nogowskiemu, Celinie Pietrewicz, Emilii Faszczy, Jarosławowi Schabieńskiemu, Andrzejowi Matusiewiczowi, Wojciechowi Baturze, Tadeuszowi Radziwonowiczowi, Waldemarowi Rusiłowskiemu, Polikarpowi i Piotrowi Augustyniakom. Dziękujemy.
Danuta i Zbigniew Kaszlej
[Not a valid template]