Pomnik na mogile w Jasionowie
77. bolesna rocznica pacyfikacji przez Niemców wsi Jasionowo miała skromniejszą oprawę ze względu na stan pandemii. Uroczystość odbyła się bez udziału pocztów sztandarowych, bez rowerowego Rajdu Pamięci. Nie zmieniła się natomiast duża liczba uczestników i siła pamięci o Ofiarach z Jasionowa.
26 sierpnia 1943 r. żandarmi z Lipska i funkcjonariusze gestapo z Grodna otoczyli wieś Jasionowo i zapędzili wszystkich mieszkańców do zabudowań należących do Franciszka Sztukowskiego.
Stamtąd wyprowadzali ich nad krawędź masowego grobu, wykopanego uprzednio przez mieszkańców sąsiednich wsi i zabijali strzałem w tył głowy. Kilkoro dzieci wrzucono do mogiły żywcem.
Ogółem zamordowano 58 osób (13 mężczyzn, 24 kobiety i 21 dzieci). Ocalało siedem osób ukrytych w stodołach i na strychach. W uroczystości uczestniczyła Jadwiga Krzysztofowicz z d. Ślużyńska, ostatnia żyjąca z uratowanych z pacyfikacji.
Po egzekucji dokonano grabieży mienia zamordowanych, rozbiórki i dewastacji zabudowań. Zniszczono całkowicie 15 budynków mieszkalnych i 32 gospodarcze.
Mszy świętej rocznicowej przewodniczył i homilię wygłosił ks. Waldemar Sawicki, proboszcz parafii p.w. Matki Bożej Anielskiej w Lipsku. Oprawę muzyczną zapewniła Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Lipska.
Po mszy świętej na grobie pomordowanych mieszkańców Jasionowa złożone zostały kwiaty, m.in. od rodziny Ślużyńskich, władz Powiatu Augustowskiego, Burmistrza Lipska Lecha Łempickiego, Towarzystwa Przyjaciół Lipska.
Wiązankę złożyli Zbigniew Kaszlej – Prezes augustowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i Danuta Kaszlej – Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie.
Pacyfikacja Jasionowa jest symbolem losu wielu mieszkańców wsi w naszym regionie – ofiar niemieckiego terroru w czasie II wojny światowej. Dobrze, że kolejne rocznice gromadzą tu tak wiele osób z wszystkich pokoleń.
Pamięć o Ofiarach z Jasionowa jest mocna, bo oddolna, przekazywana w rodzinach – trwa i tego możemy uczyć się od lokalnej społeczności.
Tekst i zdjęcia: Zbigniew Kaszlej
