Siedemdziesiąt lat temu żołnierze Armii Krajowej podjęli walkę o Wilno, pragnąc wyzwolić je własnymi siłami z rąk niemieckich przed wejściem Armii Czerwonej, która wypierając Niemców nie niosła ze sobą wolności lecz sowieckie zniewolenie. Opanowanie Wilna i wystąpienie wobec Sowietów przez władze cywilne i wojskowe Polskiego Państwa Podziemnego  jako gospodarz terenu było elementem ogólnopolskiej „Akcji Burza”. Jej celem była wolna Polska, uniemożliwienie zastąpienia okupacji niemieckiej – sowiecką na ziemiach „wyzwalanych” przez ZSRS.
Operacja wojskowa „Ostra Brama” rozpoczęła się z 6 na 7 lipca 1944 r.

Realizowały ją oddziały Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego AK pod dowództwem ppłk. Aleksandra Krzyżanowskiego  „Wilka”. Plan operacji zakładał, że ogarnięci paniką Niemcy szybko wycofają się z Wilna, w związku z tym nie przewidywano poważniejszych walk o miasto. Stało się inaczej, bowiem z rozkazu Hitlera Wilno zostało przekształcone w strefę ufortyfikowaną, obsadzoną przez około 17-tysięczny garnizon. Żołnierze polscy stanęli wobec dużej przewagi sił niemieckich. 7 lipca na przedpola stolicy Wileńszczyzny dotarły już siły sowieckie. Po tygodniu walk z Niemcami, które życiem  przypłaciło około 500 żołnierzy AK, 13 lipca, na Górze Zamkowej akowcy wywiesili biało-czerwoną flagę. Wisiała ona kilka godzin. Rosjanie zerwali ją i wywiesili czerwoną, następnie rozbroili dowództwo i żołnierzy AK. Większość z nich trafiła do więzień, łagrów i na zesłanie.
Po siedemdziesięciu latach żyjący uczestnicy operacji „Ostra Brama” zebrali się na rocznicowych uroczystościach w Wilnie.
Zorganizowało je Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej wspólnie z Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, z udziałem Światowego Związku Żołnierzy AK Okręgu Wileńskiego oraz Nowogródzkiego a także Związku Polaków na Litwie.
W obchodach wzięli udział kombatanci – żołnierze Armii Krajowej z Polski, Białorusi i Litwy oraz członkowie Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, nauczyciele wraz z uczniami z patriotycznych szkół w Wilnie, Sejnach, Augustowie, Białymstoku, Warszawie, Wołominie, Zelowie, i Krakowie.
Podczas kilkudniowych uroczystości na  apel narodowy stawiły się  poczty sztandarowe żołnierzy Armii Krajowej w tym Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK,  Klubu Weteranów Armii Krajowej w Wilnie i Stowarzyszenia Polskich Kombatantów na Litwie na czele z wiceprezesem Edwardem Klonowskim. Był również poczet Niezależnego Związku Harcerskiego „Czerwony Mak” im. Bohaterów Monte Cassino ze Skawiny, a także Stowarzyszenia Klubu Wrzesień 1939.

5 lipca 2014 r.
Trzy autokary oraz dwa busy przywiozły uczestników uroczystości z Polski i Białorusi do Wilna w piątek, 5 lipca 2014 r. Obchody 70. rocznicy operacji „Ostra Brama” rozpoczął wzruszający wieczór wspomnień w Domu Kultury Polskiej z udziałem żołnierzy Armii Krajowej, biorących udział w boju o Wilno.
Gości powitał Artur Konrad Prezes Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej. Po wprowadzeniu historycznym dokonanym przez Andrzeja Siedleckiego, prezesa stowarzyszenia w latach 2011-2014, wspomnieniami z lipca 1944 r. podzielili się: mjr Stefania Szantyr – Powolna, ps. „Hanka”, Honorowy Prezes Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej,  Włodzimierz  Mikuć, ps. „Jarema” – Prezes Okręgu Wileńskiego AK, żołnierz I Wileńskiej Brygady AK,  kpt. Weronika Sebastianowicz, ps.”Różyczka” ze Stowarzyszenia AK na Białousi, płk Tadeusz Bieńkowicz, ps. „Rączy” Kawaler VM – Prezes Polskiego Związku Więźniów Komunizmu w Krakowie, mjr Czesław Sawicz, Lidia Lwow, ps. „Lala” – łączniczka V Wileńskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka” oraz  ks. kpt Czesław Wierzbicki, ps. „Kula”.
Żołnierze AK biorący udział w operacji „Ostra Brama” przywołali we wspomnieniach poległych, zmarłych i żyjących bohaterów walki o Wilno. Refleksja nad losami Polski i Polaków, szczególnie dramatycznymi na utraconych Kresach II RP, wzruszenie i atmosfera serdeczności udzieliła się wszystkim uczestnikom spotkania i towarzyszyła nam w kolejnych dniach peregrynacji po miejsca czynu zbrojnego Armii Krajowej.

6 lipca 2014 r.
Uroczystości zainaugurowała msza św. w kościele pw. św. Teresy w intencji żołnierzy Armii Krajowej poległych podczas zdobywania Wilna. O zobowiązaniu płynącym z ich ofiary mówił w płomiennym kazaniu ksiądz Stanisław Koczwara – profesor Instytutu Teologicznego w Wilnie. Po liturgii był czas na osobistą modlitwę w połączonej z kościołem kaplicy w Ostrej Bramie przed obrazem Najświętszej Maryi Panny Matki Miłosierdzia.
Główna ceremonia miała miejsce na cmentarzu na Rossie, przy mauzoleum „Matka i Serce Syna”, gdzie spoczywają polscy żołnierze polegli w walkach o Wilno w latach 1919-1920, a także podczas operacji „Ostra Brama” w 1944 r. Przy ich kwaterach zgromadzili się żołnierze Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego AK, którzy przybyli na obchody 70. rocznicy walk o Wilno z Polski, Białorusi i Litwy.
W uroczystościach wzięli udział m.in.: Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Stanisław Ciechanowski, Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Krzysztof Kunert, Minister w Rządzie Republiki Litewskiej Jarosław Niewierowicz, Poseł na Sejm RP Leszek Dobrzyński, Konsul Generalny RP w Wilnie Stanisław Cygnarowski oraz Przewodniczący Związku Polaków na Litwie Michał Mackiewicz. Licznie przybyła społeczność polska w Wilnie, cieszyła obecność młodych ludzi, harcerzy, widoczna była grupa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, delegacja Macierzy Szkolnej, uczestnicy wyprawy edukacyjnej z IPN Oddział w Krakowie – Bratnia Pomoc Akademicka im. św. Jana z Kęt, Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Zelowie, Klub Gazety Polskiej z Gdańska. Obecni byli historycy zajmujący się podziemiem niepodległościowym na Wileńszczyźnie: Maciej Korkuć, Tomasz Balbus i Piotr Niwiński.  Oprawę muzyczną uroczystości zapewnił Chór Misericordia z parafii Św. Faustyny Kowalskiej w Koninie. Wydarzenia sprzed 70 lat uczciły polskie myśliwce wojskowe, przelatując dwukrotnie nad wileńską nekropolią.
Konieczność zachowania pamięci o wyjątkowym pokoleniu akowców, ich ofierze dla Ojczyzny i dramatycznych losach podkreślali w swych wystąpieniach ministrowie Jan Stanisław Ciechanowski i  Andrzej Krzysztof Kunert, konsul Stanisław Cygnarowski oraz Andrzej Siedlecki przemawiający w imieniu Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej. We wzruszający sposób o sensie konspiracyjnego zaangażowania, o rodzinnym Wilnie i nostalgii za nim mówiła mjr Stefania Szantyr – Powolna. Osobistym świadectwem podzielił się też płk. Tadeusz Bieńkowicz, ps. „Rączy”. Uczestnicy obchodów uczcili poległych bohaterów, składając wieńce i zapalając światła pamięci.
Kontynuacja obchodów miała miejsce w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Oprócz ww. gości wziął w niej udział mer Regionu Soleczniki Zdzisław Palewicz oraz Michał Dworczyk – Prezes Fundacji Wolność i Demokracja.
Michał Mackiewicz – Prezes Związku Polaków na Litwie dokonał uroczystego otwarcia wystawy fotograficznej Jerzego Karpowicza „Miejsca pamięci narodowej na Ziemi Wileńskiej”.
W kolejnej części uroczystości Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Stanisław Ciechanowski udekorował Medalem „Pro Patria” osoby szczególnie zasłużone w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość RP i martyrologii narodu polskiego: Bożennę Bargieł, Monikę Brzezińską, Władysława Mackiewicza i Janinę Macutkiewicz. Zostały wręczone pamiątkowe medale, ryngrafy i inne dowody uznania za patriotyczną działalność.
Nie zabrakło wspomnień i historycznych refleksji. Wileńska młodzież z Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie, kierowanego przez Lilę Kiejzik zaprezentowała montaż literacko – muzyczny poświęcony żołnierzom AK. Następnie realizację planu „Burza” na Wileńszczyźnie ustami świadków historii przybliżył film dokumentalny „Drogi do Ostrej Bramy” w reż. Ewy Szakalickiej. Uroczysta kolacja zakończyła ten bogaty w wydarzenia dzień.

7 lipca 2014 r.
Trzeci dzień obchodów rozpoczęły uroczystości w podwileńskich Krawczunach w 70. rocznicę bitwy stoczonej 13 lipca 1944 r. przez Zgrupowanie AK mjr. Mieczysława Potockiego ps. „Węgielny” z wojskami niemieckimi dowodzonymi przez gen. Stahela. O jej przebiegu opowiedzieli trzej uczestnicy: ks. kpt. Czesław Wierzbicki „Kula”, kpt. Czesław Sawicz oraz kpt. Lech Rudziński.
Po modlitwie, złożeniu wiązanek pod pomnikiem upamiętniającym bitwę z 13 lipca 1944 r. i odśpiewaniu kilku partyzanckich pieśni uczestnicy uroczystości udali się do Kalwarii Wileńskiej, gdzie pochowani są żołnierze polegli pod Krawczunami. Tu również złożono wieńce i odmówiono modlitwę za żołnierzy z Wileńskiego i Nowogródzkiego Okręgu AK poległych podczas zdobywania Wilna.
Kolejnym miejscem na mapie obchodów był drewniany kościółek w Kolonii Wileńskiej, gdzie odprawiona została msza święta w intencji żołnierzy AK poległych w lipcu 1944 r. podczas walk w Kolonii Wileńskiej oraz zmarłych w polowym szpitalu tu zorganizowanym. Po mszy świętej nastąpił przemarsz uczestników uroczystości na cmentarz, gdzie na grobach żołnierzy zapalono znicze, a przy pamiątkowym pomniku złożono wieńce. O udziale w akcji ratowania rannych  i o zesłańczych doświadczeniach opowiedziała kpt. Stanisława Kociełowicz, wiceprezes Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK.

8 lipca 2014 r.
Na wileńskim szlaku męczeństwa polskich patriotów szczególne miejsce zajmują Ponary. W ciągu trzech lat – od lipca 1941 do lipca 1944 wymordowano tu około sto tysięcy osób. W tej liczbie ok. 70 tysięcy Żydów – obywateli II RP (z wileńskiego getta i przywożonych z okolicy) i ok. 20 tysięcy Polaków. Zbrodni dokonali Niemcy przy pomocy litewskich ochotników zgłaszających się do specjalnego oddziału wykonującego egzekucje.
Uczestnicy uroczystości wysłuchali wystąpień Sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzeja Krzysztofa Kunerta, Andrzeja Siedleckiego ze Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK oraz Marii Wieloch i Bożenny Bargiel w imieniu Stowarzyszenia „Rodzina Ponarska”. Poprzez modlitwę, złożenie wieńców i zapalenie świateł pamięci oddaliśmy hołd naszym rodakom zamordowanym w Ponarach.
Prezes  Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej Artur Konrad podsumował czterodniowe obchody 70. rocznicy operacji „Ostra Brama”, dziękując ich uczestnikom.
Podziękowania i słowa najwyższego uznania należne są prezesowi, zarządowi i członkom Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, którzy wzięli na siebie trud  zorganizowania uroczystości. Ich piękną stroną był ogromny szacunek okazywany  licznie przybyłym żołnierzy AK, którzy siedemdziesiąt lat temu o Wilno walczyli.
Wyrokiem mocarstw ich ukochane miasto pozostało poza granicami Polski, którą oddano w sowiecką zależność. To oni ponieśli koszt wiarołomstwa sojuszników cierpieniem w sowieckich bądź polskich więzieniach, w łagrach, na zsyłce, w powojennej partyzantce, w ubeckich katowniach. Dobrze, że dzięki wrażliwości ludzi tworzących Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej honorowani i otaczani serdecznością są Ci, którzy w młodości walczyli za Polskę i przez lata byli represjonowani, odzierani z godności, nazywani bandytami, wykreślani z pamięci narodu. Nareszcie słyszą:  „Armia Krajowa jest perłą w historii narodu polskiego” (słowa św. Jana Pawła II przywołane podczas uroczystości przez Andrzeja Siedleckiego).
Gratulujemy organizatorom
Danuta i Zbigniew Kaszlejowie