Suwalski historyk, Krzysztof Skłodowski na forum facebooka GRH Garnizon Suwałki zamieścił biogram Stefana Liszkowskiego ps. „Kaczor”, jednej z mniej znanych do tej pory Ofiar Obławy Augustowskiej.
Poniżej, za zgodą autora, przytaczamy biogram w całości.
LISZKOWSKI Stefan „Kaczor”, zapomniana ofiara Obławy Augustowskiej.
Poszukując informacji o członkach POW z Suwalszczyzny trafiamy również na informacje o wielu innych osobach nie związanych z działalnością niepodległościową w regionie w latach 1918-1919, ale które w różny sposób wpisały się w dzieje Suwalszczyzny. Wiele z nich udaje się odkryć na nowo.
Jedną z takich postaci jest Stefan Liszkowski, działacz Związku Strzeleckiego, sekretarz gminy Sejwy, w czasie okupacji referent broni Suwalskiego Obwodu AK, który w lipcu 1945 roku zaginął w obławie augustowskiej, a dotąd, na listach ofiar zestawianych m.in. przez Obywatelski Komitet Poszukiwań Ofiar Augustowskich, a później IPN, znany był jedynie z daty urodzenia i nazwiska.
Dziś przywracamy o nim pamięć.
W tych szczególnych dniach wspomnijcie i zmówcie modlitwę również za tych zapomnianych i tych, których mogiły nie są znane.
Liszkowski Stefan „Kaczor”, ur. 2 IX 1902 roku w Smolanach w gminie Sejwy. Po wybuchu I wojny światowej, w 1915 roku został ewakuowany w głąb Rosji. Zamieszkał w Buzułuku, gdzie ukończył cztery klasy szkoły realnej. Po objęciu władzy przez bolszewików wstąpił „do potajemnej organizacji polskiej, działającej na szkodę Sowietów”. Po jej wykryciu zmuszony był uciekać w 1920 roku do Polski. Do 1922 roku pozostawał bez zajęcia. Od września 1922 roku objął posadę pomocnika sekretarza Gminy Sejwy. Następnie odbył służbę wojskową w 1 Pułku Łączności w Zegrzu. Po powrocie z wojska został sekretarzem w Powiatowym Kole Związku Osadników w Suwałkach. Jednocześnie z ramienia związku organizował Kasy Stefczyka. W 1928 roku, podczas wyborów do Sejmu i Senatu był zastępcą kierownika Powiatowego Biura BBWR w Suwałkach. 1 X 1928 roku zwolnił się na własną prośbę i ponownie otrzymał posadę pomocnika sekretarza Gminy Sejwy. Jednocześnie kierował Kasą Stefczyka w Sejwach. Wkrótce przystąpił do zorganizowania Oddziału Związku Strzeleckiego w Smolanach i został jego komendantem. W 1932 roku zorganizował Oddział ZS w Puńsku oraz wspierał organizację oddziału w Kaletniku. 1 VI 1932 roku został mianowany plutonowym tytularnym ZS. Jak napisał kpt. Wilhelm Fedórko, komendant Rejonu PW Pasa Granicznego Batalionu KOP „Suwałki” był: „Ideowy, ofiarny, pracowity w hufcach p.w. Zw. Strzel., pełen poświęcenia dla pracy Państwowej, dyscyplinowany, inteligentny, dobry kierownik oddziału”. Co najmniej od 1935 roku pracował jako sekretarz gminy Kadaryszki w Rutce-Tartak. W czasie II wojny należał do AK. Pełnił funkcję referenta broni Obwód Suwałki AK i był dowódcą patrolu partyzanckiego. Jednym z miejsc jego zakwaterowania był bunkier ziemny w lesie na zachód od Rutki-Tartak. Prowadził zakup i przerzut broni z Litwy. W początku stycznia 1944 roku wraz z patrolem przeprowadził akcję na sklep Sieńki w Sejnach, gdzie chciano zdobyć lampy i baterie do odbiorników radiowych. Zarekwirowano dwie skrzynie baterii, kilka odbiorników radiowych i części zapasowe. W okresie akcji „Burza” i po odtworzeniu 41 Pułku Piechoty AK wszedł w skład III batalionu jako podoficer broni. 15 IV 1944 roku awansował do stopnia starszego sierżanta. Po przejściu frontu pozostał w konspiracji i nadal pełnił funkcję referenta broni obwodu. W styczniu 1945 roku został zatrzymany przez władze bezpieczeństwa jednak zwolniony po wstępnych przesłuchaniach (w styczniu 1945 roku aresztowani zostali i wywiezieni do ZSRS Kazimierz Ptaszyński „Zaręba”, komendant Obwodu Suwałki AK i Antonina Krynicka „Sieja”, referent informacyjno-wywiadowczy obwodu, a nieco później NN „Radek” Referent Wojskowy). Po utworzeniu w lutym Obywatelskiej Armii Krajowej, w kwietniu 1945 roku został wyznaczony na stanowisko przewodnika batalionu. Pracował jako sekretarz Wydziału Powiatowego w Suwałkach. Według informacji Powiatowej Rady Narodowej w Suwałkach z 2 stycznia 1946 roku, został aresztowany przez Sowietów w lipcu 1945 roku w ramach obławy augustowskiej. Jego dwaj synowie Marian, ps. „Stańko” i Henryk, ps. „Tarzan”, należeli do AK, byli elewami konspiracyjnej szkoły podchorążych, a w okresie akcji „Burza” podoficerami 9 kompanii 41 Pułku Piechoty AK, sformowanej z członków ruchu oporu i żołnierzy patroli dywersyjnych placówek AK Krasnopol i częściowo Sejwy. Za pracę w konspiracji AK został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
(ks)
Tytułem uzupełnienia dodać należy, że na Liście osób zatrzymanych w miesiącu czerwcu i lipcu 1945 r. przez funkcjonariuszy UBP i oddziały Armii Czerwonej, podpisanej przez Przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej Leona Adamowskiego i skierowanej do Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku (Nr VII/63/I) widnieje informacja, że Stefan Liszkowski mieszkał w Suwałkach na ul. Narutowicza i został zatrzymany przez władze rosyjskie 3 VII 1945 r.